Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης έδωσε στις 22/09/2019 συνέντευξη στο Βήμα της Κυριακής και την δημοσιογράφο Δήμητρα Κρουστάλλη.
Σας έχει ανατεθεί από τον Πρωθυπουργό ένα από τα πιο φιλόδοξα σχέδια της κυβέρνησης, η ψηφιοποίηση του κράτους. Είσαστε ήδη τρεις μήνες υπουργός. Τα πράγματα είναι όπως τα είχατε σχεδιάσει ή προέκυψαν δυσκολίες που δεν τις είχατε πάρει υπόψιν;
Η κατάσταση σε γενικές γραμμές είναι αυτή που περιμέναμε. Και αυτό γιατί προεκλογικά είχαμε επεξεργαστεί εντατικά όχι μόνο τις λύσεις στα προβλήματα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε, αλλά και τη δομή και τη φιλοσοφία του νέου Υπουργείου. Συνεπώς, εκπλήξεις ιδιαίτερα δυσάρεστες δεν συναντήσαμε. Βεβαίως συχνά προκύπτουν ζητήματα, ειδικά όταν επιδιώκεις να μεεταβάλλεις χρόνιες και παγιωμένες καταστάσεις. Αντίδραση στην αλλαγή υπάρχει πάντοτε. Το ζήτημα είναι να υπάρχει και η πολιτική βούληση για ουσιαστικές παρεμβάσεις που να την υπερβαίνει. Και αυτό ακριβώς είναι που συμβαίνει σήμερα.
-Η επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη να τοποθετήσει σε κυβερνητικές θέσεις πρόσωπα από έναν ευρύτερο χώρο από αυτόν που εκφράζει η ΝΔ αποδίδει; Βρίσκετε αναχώματα από τον κομματικό μηχανισμό; Πως είναι η συνεργασία των πολιτικών με τους τεχνοκράτες της κυβέρνησης, ένα πείραγμα που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα;
Αρχικά, εκτιμώ πως οι διαχωριστικές γραμμές του παρελθόντος έχουν υποχωρήσει, όπως και η παλιά πολιτική γεωγραφία. Έπειτα από μια δεκαετή κρίση, κατά τη διάρκεια της οποίας η χώρα άλλαξε ριζικά, είμαστε πλέον αντιμέτωποι με νέα διλήμματα, τα οποία με τη σειρά τους οριοθετούν και νέες προσεγγίσεις, διακριτές από τα σκονισμένα βιβλία του χθές. Τα πρόσωπα τα οποία έχουν επιλεγεί από τον Πρωθυπουργό για να στελεχώσουν το υπουργικό σύμβούλιο αλλά και για τις θέσεις ευθύνης στον ευρύτερο κρατικό μηχανισμό αντανακλούν το χώρο τον οποίο η Νέα Δημοκρατία εξέφρασε στις πρόσφατες εκλογές αλλά και τη σημερινή φυσιογνωμία του κόμματος όπως αυτή σχηματοποιήθηκε έπειτα από την εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη στην προεδρία του.
Αλλά, ευρύτερα, το μήνυμα της κοινωνίας είναι ότι η χώρα πρέπει επιτέλους να «αλλάξει αιώνα». Χρειαζόμαστε υπερβάσεις, νέες συνθέσεις και διάθεση για ριζικές αλλαγές. Και, υπ’αυτήν την έννοια, δεν πιστεύω απολύτως στη διάκριση πολιτικού και τεχνοκράτη. Όλα τα στελέχη της κυβέρνησης ασκούν πολιτική, αλλά στη βάση επιστημονικής τεκμηρίωσης και στοχοθεσίας. Το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός έχει δομήσει μια ομάδα με ένα μίγμα παραστάσεων από το πολιτικό σκηνικό, τον ιδιωτικό τομέα, τον κρατικό μηχανισμό και την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, είναι προς όφελος του παραγόμενου αποτελέσματος. Και αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι ήδη ορατό.
-Στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο το υπουργείο σας έχετε σημαντικό κομμάτι ευθύνης. Ποιές είναι οι προτεραιότητες που έχετε θέσει και πότε θα μπουν οι αλλαγές στην καθημερινότητα του πολίτη;
Το νομοσχέδιο που κατατίθεται την επόμενη εβδομάδα δεν ονομάστηκε ούτε τυχαία, ούτε άδικα «Επενδύω στην Ελλάδα». Περιλαμβάνει τομές που διευκολύνουν άμεσα ή έμμεσα το μεγάλο στόχο της κυβέρνησης, που δεν είναι άλλος από την προσέλκυση επενδύσεων, οι οποίες θα δημιουργήσουν νέες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας για τους συμπολίτες μας. Η επίλυση των χρόνιων προβλημάτων στην αδειοδότηση των κεραιών κινητής τηλεφωνίας, η ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας, η σύσταση του ενιαίου ψηφιακόυ ψάρτη και το Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών αποτελούν μέρος της δικής μας συνεισφοράς σε αυτό το νομοσχέδιο.
Προτεραιότητά μας είναι σε ορίζοντα τετραετίας να αγγίξουμε το μέσο όρο των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού. Και είναι αλήθεια ότι ο χρόνος είναι ίσως ο μεγαλύτερος αντίπαλός μας, καθώς πέρα από το ότι ως χώρα έχουμε ήδη καθυστερήσει αρκετά, απαιτούνται μεγάλα ψηφιακά έργα, τα οποία χρειάζονται χρόνο υλόποίησης. Υπάρχουν όμως ταυτόχρονα πολλές αλλαγές που μπορούν να έρθουν πολύ πιο άμεσα και αφορούν κυρίως τα λεγόμενα «γεγονότα ζωής» των πολιτών. Είτε μιλάμε για τη γραφειοκρατία γύρω από τη γέννηση ενός παιδιού ή από την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, είτε για την ανανέωση ενός διπλώματος οδήγησης, εκτιμούμε πως υπάρχει χώρος για σημαντικές απλουστεύσεις σε τέτοιου τύπου διαδικασίες, μέσα από τη χρήση απλών τεχνολογικών λύσεων και στοχευμένων διοικητικών παρεμβάσεων. Και, ως προς αυτά, τους επόμενους μήνες οι πολίτες θα είναι σε θέση να διαπιστώσουν σημαντικές αλλαγές στην αλληλεπίδρασή τους με το δημόσιο.
Εχετε πάρει αρμοδιότητες από διάφορα υπουργεία, τα οποία τα τελευταία 15 χρόνια, είχαν δυσκολία να συνεργαστούν στα έργα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Σημαντικές επενδύσεις έγιναν και από την Κοινωνία της Πληροφορίας (ΚτΠ ΑΕ) σε έργα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, αλλά ορισμένα υπουργεία (πχ Δικαιοσύνης, Υγείας) “αντιστέκονταν” με συνέπειες στις υπηρεσίες που απολαμβάνει ο πολίτης. Τι διαφορετικό θα κάνει η σημερινή κυβέρνηση από τις προηγούμενες προκειμένου να σπάσει ο φαύλος κύκλος;
Ο οριζόντιος συντονισμός δεν προέκυψε τυχαία, αλλά είναι αποτέλεσμα μελέτης των βέλτιστων πρακτικών που ακολούθησαν χώρες οι οποίες αντιμετώπιζαν παρεμφερή προβλήματα με εμάς, αλλά κατάφεραν να προοδεύσουν ψηφιακά. Είναι κοινή διαπίστωση ότι οι κυβερνήσεις γενικά πετυχαίνουν στις «κάθετες» δομές και υστερούν στις «οριζόντιες». Τα επιτυχημένα μοντέλα περιλαμβάνουν μία ενιαία δομή, η οποία αναφέρεται απευθείας στον πρωθυπουργό και έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει άμεσα και δραστικά. Αυτό το μοντέλο ακολουθούμε και εμείς, με τις απαραίτητες προσαρμογές στα δεδομένα του ελληνικού Δημοσίου.
Γενικότερα, η Ελλάδα δεν πάσχει ούτε σε δαπάνες για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ούτε σε ανθρώπινο δυναμικό για την υλοποίησή του∙ πάσχει στο συνολικό σχεδιασμό και κυρίως στη στρατηγική υλοποίησής του. Αυτό ερχόμαστε να διορθώσουμε, δίνοντας έμφαση στη διαλειτουργικότητα και στην απλοποίηση των διαδικασιών πριν από την ψηφιοποίησή τους.
Εργα, όπως αυτά που εξαγγείλατε, σχεδιάζονται μια χρονιά αλλά υλοποιούνται έπειτα από 6-7 χρόνια με αποτέλεσμα οι προδιαγραφές τους να έχουν ξεπεραστεί από την τεχνολογία. Πώς θα αντιμετωπίσετε αυτό το πρόβλημα;
Δυστυχώς ο χρόνος που αναφέρατε αποτέλεσε μια πραγματικότητα για αρκετά έργα, με πιο χαρακτηριστικό ίσως παράδειγμα αυτό του «ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ». Στοχεύουμε στην αντιμετώπση αυτού του προβλήματος μέσα από καινοτόμες διαγωνιστικές διαδικασίες, διεύρυνση των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα στα έργα πληροφορικής και έμφαση περισσότερο σε έξυπνες και στοχευμένες παρεμβάσεις παρά σε φαραωνικά έργα «παλαιάς κοπής».