Ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ανέφερε κατά την έναρξη της συνέντευξης Τύπου:
« Έχω τη χαρά και την τιμή να συντονίσω μια ξεχωριστή συνέντευξη Τύπου, σε συνέχεια μιας πολύ ενδιαφέρουσας και ξεχωριστής παρουσίασης, που έλαβε χώρα πριν από λίγη ώρα στο Μέγαρο Μαξίμου, παρουσία του Πρωθυπουργού, ο οποίος έκανε και το κλείσιμο της συγκεκριμένης εκδήλωσης. Μια εκδήλωση, η οποία έχει να κάνει με την «Εθνική Στρατηγική για την αντιμετώπιση της βίας των ανηλίκων».
Σήμερα, όλες και όλοι εδώ είμαστε με την ιδιότητά μας, αλλά πριν και πάνω απ’ όλα είμαστε εδώ ως γονείς. Είμαστε εδώ ως πολίτες. Είμαστε εδώ για τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριές μας τα προηγούμενα χρόνια, που μπορεί να έπεσαν θύμα τέτοιων επιθέσεων και κανείς να μη μίλησε ή να μη μιλήσαμε όσο έπρεπε. Είμαστε εδώ για τους φίλους μας που μεγαλώνουν παιδιά. Είμαστε εδώ για τα δικά μας παιδιά. Είμαστε εδώ, γιατί αυτό είναι το καθήκον και η υποχρέωση μας και θεωρώ ότι υπάρχουν ζητήματα, υπάρχουν συζητήσεις που ξεπερνούν οποιαδήποτε κομματική, πολιτική διαχωριστική γραμμή.
Έχω την τιμή να εκπροσωπώ μια Κυβέρνηση και έναν Πρωθυπουργό που επέλεξε να μην κλείσει τα μάτια σε κανένα από τα δύσκολα ζητήματα. Έχοντας καταφέρει η Κυβέρνηση αυτή, να μιλήσει ανοιχτά για τα μεγάλα προβλήματα και να προωθήσει πολιτικές, οι οποίες έχουν αρχίσει και έχουν αποτέλεσμα. Είμαστε η Κυβέρνηση που είδε κατάματα το μεγάλο ζήτημα της ενδοοικογενειακής βίας, με τα 63 πλέον γραφεία ενδοοικογενειακής βίας, τα safe houses, τους ασφαλείς χώρους για τα θύματα, το panic button. Είμαστε η Κυβέρνηση που έχει προσλάβει ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, έχει ιδρύσει και λειτουργεί ξενώνες για παραβατικούς εφήβους, προχώρησε σε μέτρα, όπως «το κινητό στην τσάντα», η ειδική γραμμή βοήθειας 10201, η πλατφόρμα για την αντιμετώπιση της παιδικής κακοποίησης stop bullying.
Η Εθνική Στρατηγική λοιπόν, αυτή την οποία άκουσα με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να παρουσιάζεται πριν από λίγο από τον Υπουργό Επικρατείας, τον Άκη Σκέρτσο, που έχει την ευθύνη του συντονισμού, την κυρία Αρτινοπούλου, την Πρόεδρο της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, τα μέλη της Επιτροπής, τα παιδιά, τα νέα παιδιά τα οποία μίλησαν. Eίναι κάτι το οποίο, προφανώς, δεν εξαντλείται σε μια διυπουργική συνέντευξη Τύπου, όμως θα προσπαθήσουμε, σήμερα, μέσω των αρμόδιων Υπουργών να εξειδικεύσουμε κάποιες από αυτές τις παρεμβάσεις και σίγουρα να ανοίξει και ένας διάλογος, ούτως ώστε να ενημερωθεί η κοινωνία. Γιατί είπε κάτι ο Πρωθυπουργός στη δική του τοποθέτηση, το οποίο για μένα έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία: «Για να πετύχει αυτό το εγχείρημα, γιατί είναι μια καθημερινή μάχη, μια καθημερινή άσκηση, πρέπει να είμαστε όλες και όλοι στην ίδια σελίδα». Πρέπει να είμαστε όλες και όλοι σύμμαχοι και πριν και πάνω απ’ όλα οι γονείς. Αλλά για να μπορούμε να είμαστε όλοι μαζί, πρέπει να είμαστε ενημερωμένοι.
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΟΙ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ
Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος:
«Πριν από ένα χρόνο ο Πρωθυπουργός ανέθεσε σε μια Επιτροπή υψηλού κύρους, σε ακαδημαϊκούς δασκάλους και ερευνητές από ένα ευρύ διεπιστημονικό πεδίο ειδικοτήτων να μελετήσουν όλα τα φαινόμενα που αφορούν τη βία και την παραβατικότητα ανηλίκων. Να συγκρίνουν τι κάνει η Ελλάδα με όσα γίνονται σε άλλες χώρες, να αναδείξει και άλλες πρακτικές , να μελετήσει δεδομένα και να προτείνει στην κυβέρνηση έναν συγκεκριμένο οδικό χάρτη για το πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το πολύ σύνθετο φαινόμενο. Θα ήθελα να ευχαριστήσω την πρόεδρο της Επιτροπής και τα μέλη της, επισημαίνοντας ότι αυτή η κυβέρνηση πιστεύει στην παραγωγή πολιτικής με δεδομένα, πάντα με την βοήθεια και την υποστήριξη της επιστήμης. Και χωρίς τη στήριξη της Επιτροπής δεν θα μπορούσαμε να έχουμε μια στέρεη στερεή που να πατάει σε στέρεες βάσεις και να δίνει απαντήσεις σε τόσο κρίσιμα και σύνθετα ζητήματα.
Η Εθνική Στρατηγική ήδη έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα government.gov.gr, στις ιστοσελίδες των υπουργείων που εμπλέκονται στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των πολιτικών γύρω από τη βία και την παραβατικότητα ανηλίκων. Είναι 10 τα βασικά υπουργεία γι αυτό και απαιτείται η εμπλοκή της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού.
Είναι μια Στρατηγική η οποία έχει την εξής καινοτομία: συνδυάζει την μελέτη της βίας με αυτήν της παραβατικότητας, καθώς αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία. Οι συμπεριφορές και οι πράξεις βίας μπορούν να οδηγήσουν σε παραβατικές συμπεριφορές που από ένα σημείο και μετά καταλήγουν στην αστυνομία και στη δικαιοσύνη. Όμως μιλάμε για παιδιά, μιλάμε για ανηλίκους, για ευάλωτες ψυχές που χρειάζεται να σταθούμε δίπλα τους με ευαισθησία με σεβασμό στα δικαιώματά τους αλλά και με έμφαση στις υποχρεώσεις τους που έχουν τόσο οι γονείς όσο και τα παιδιά.
Η Στρατηγική αυτή δίνει απαντήσεις σε όλα αυτά τα ζητήματα. Η νεανική βία και η παραβατικότητα δεν είναι απλώς ένα αριθμός και μία στατική. Είναι ένα ζήτημα που συναντάμε καθημερινά στο δρόμο, μέσα στο σπίτι μας, στη σχολική μονάδα, στο χώρο εργασίας, σε χώρους πολιτισμού. Ο λόγος της βίας, ο τοξικός λόγος είναι η αρχή για να ξεκινήσει ένα σπιράλ βίας και παραβατικής συμπεριφοράς. Επομένως χρειάζεται ως κοινωνία να σταθούμε συντεταγμένα απέναντι στη βία και να δίνουμε το καλό παράδειγμα στα παιδιά. Τα παιδιά δεν θα μπορέσουν να μάθουν ούτε να εκπαιδευτούν αν δεν πάρουν θετικά παραδείγματα και υποδείγματα από τους ενηλίκους. Πίσω από κάθε νέο που σηκώνει ένα όπλο, πίσω από κάθε νέο που ξεσπά, πίσω από κάθε σωματική ή λεκτική βία, πίσω από κάθε νέο που εντάσσεται σε μία συμμορία υπάρχει συνήθως ένα τραύμα, υπάρχει μία ιστορία πόνου ή παραμέλησης , ένα έλλειμμα φροντίδας, αιτίες που χρειάζεται όλοι να κατανοήσουμε. Εμείς θέλουμε να είμαστε ένα κράτος φροντίδας, ένα κράτος που νοιάζεται να ενδυναμώσει τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς προκειμένου να κατανοήσουν αυτά τα σύνθετα κοινωνικά ζητήματα καλύτερα, να τα ερμηνεύσουν και να έχουν εργαλεία στα χέρια τους για να μπορέσουν να τα διαχειριστούν. Όλοι μαζί λοιπόν δίπλα στα παιδιά, δίπλα στις οικογένειες, δίπλα στους εκπαιδευτικούς, μαζί με την επιστήμη , μαζί με την πολιτεία σε ένα πνεύμα κατανόησης, προφανώς ελευθερίας αλλά και ασφάλειας για να μπορέσουμε να έχουμε τις κατάλληλες απαντήσεις.
“Ένα παιδί που δεν το αγκαλιάζει η κοινότητά του , το χωριό του” – λέει μία αφρικανική παροιμία-”θα το κάψει για να ζεσταθεί”.
Άρα εδώ χρειάζεται να σκύψουμε επάνω από τα προβλήματα των παιδιών, να τα ακούσουμε . Στην εκδήλωση για την παρουσίαση της Εθνικής Στρατηγικής στον Πρωθυπουργό δώσαμε το λόγο στα ίδια τα παιδιά , σε δύο μαθήτριες της Α και Β Λυκείου που μας είπαν πως βιώνουν οι ίδιες τα ζητήματα αυτά , πως τα συζητούν με τους γονείς , με τους εκπαιδευτικούς και τους συμμαθητές τους. Σε όλη τη διάρκεια εκπόνησης αυτής της στρατηγικής δουλέψαμε μαζί με τα νέα παιδιά -παράλληλα με τους επιστήμονες- για να μπορέσουμε να καταλάβουμε καλύτερα και τις δικές τους ανάγκες. Και θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε μαζί τους, γιατί δεν γίνεται να μην συνεργαζόμαστε με τα παιδιά., να τα ακούμε , να δημιουργούμε χώρους όπου οι νέοι μπορούν να νιώθουν πιο ασφαλείς , να νιώθουν ότι τους καταλαβαίνουν.
Τα στοιχεία που έχουμε δεν είναι όσα θα θέλαμε και αυτό είναι ένα από τα ζητούμενα αυτή της στρατηγικής, να αποκτήσουμε στοιχεία μέσω της μελέτης και της παρακολούθησης των δεικτών γύρω από τη βία και την παραβατικότητα και θα το κάνουμε. Φαίνεται πάντως ότι με βάση τα μέχρι τώρα στοιχεία , η Ελλάδα δεν είναι μία δυστοπία βίας. Η μιντιακή, η δημοσιογραφική κάλυψη διαφόρων περιστατικών δημιουργεί συχνά ένα ηθικό πανικό. Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Η Ελλάδα με βάση τα στοιχεία της Europol, της Interpol, της Eurostat, βρίσκεται στο μέσο όρο της Ευρώπης ως προς τις παραβατικές συμπεριφορές των νέων. Βέβαια από τα στοιχεία και τα δεδομένα της ΕΛΑΣ χρόνο με το χρόνο υπάρχει μία ποιοτική και ποσοτική έξαρση την οποία πρέπει να κατανοήσουμε και αντιμετωπίσουμε καλύτερα για να δούμε πως θα δώσουμε τις κατάλληλες απαντήσεις και θα σχεδιάσουμε τις τις βέλτιστες πολιτικές.
Έχουμε πλέον μία Στρατηγική που αξιολογεί τις 138 πολιτικές που ήδη εφαρμόζουμε από το 2019 έως σήμερα. Αυτό μέτρησε και αξιολόγησε η επιτροπή, η οποία μάλιστα έκρινε ότι υπάρχει ένα ικανοποιητικό πλαίσιο πολιτικών από την πολιτεία , το οποίο όμως μπορεί να γίνει καλύτερο. Υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση των εφαρμοζόμενων δημόσιων πολιτικών και ταυτόχρονα κατέληξε σε 29 νέες προτάσεις πολιτικής, εκ των οποίων 7 είναι εμβληματικές και 5 οριζόντιες καθώς και 69 μέτρα που θα εφαρμόσει η κυβέρνηση με τη συνδρομή των αρμόδιων υπουργείων.
Θέλω να ευχαριστήσω ονομαστικά την πρόεδρο της Επιτροπής Βάσω Αρτινοπούλου και τα μέλη της Βασιλική Γεωργιάδου, Θωμά Μπαμπάλη, Αγάπη Κανδυλάκη, Βασίλη Βαμβακά, Κωνσταντίνο Πατσάκη, Παρασκευή Ζαγούρα και Αθανάσιο Αλεξανδρίδη.
Ευχαριστώ επίσης τα στελέχη της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού, την Γενική Γραμματέα Εύη Δραμαλιώτη, την Θεανώ Διόλη και την Λαμπρίνα Βετσοπούλου καθώς και τους Αλεξάνδρα Μπαλτουκα, Φανή Φιλιπποπούλου, Γιώτα Μυλωνά, Θάνο Μπάμπη, Μαρίνα Βελιώτου, Ελισάβετ Μπαριάμογλου που συνέβαλαν στην καλαίσθητη έκδοση της Εθνικής Στρατηγικής».
Υπουργός Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη:
«Τα παιδιά μας μεγαλώνουν σ’ έναν πολύ διαφορετικά κόσμο, σ’ έναν ψηφιακό κόσμο που εκτίθενται καθημερινά σε πολλές και διαφορετικές μορφές βίας. Καλούμαστε, λοιπόν, γονείς, εκπαιδευτικοί, παιδιά και Πολιτεία σε μια κοινή μάχη, προκειμένου να σπάσουμε την κουλτούρα της βίας, η οποία γίνεται συχνά αποδεκτή από παιδιά και εφήβους ως κανονικότητα».
Τα μέτρα που εντάσσονται στην εθνική στρατηγική και θα υλοποιηθούν από το Υπουργείο Παιδείας είναι :
• Η συστηματική αύξηση του αριθμού των ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών, ώστε να μεγαλώσει χρονικά και ποιοτικά η παρουσία τους στα σχολεία. Ο αριθμός τους σήμερα ανέρχεται σε 4.226.
• Αύξηση των συμβούλων εκπαίδευσης και έμφαση στην επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που είναι επιφορτισμένοι με την αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοσχολικής βίας. Ήδη από εκείνους έχουν επιμορφωθεί 22.663.
• Παροχή αυξημένης νομικής προστασίας σε εκπαιδευτικούς που καταγγέλλουν περιστατικά ενδοσχολικής βίας, στα πρότυπα της αντιμετώπισης των επαγγελματιών που διαχειρίζονται περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας.
• Καθιερώνεται η 11η Δεκεμβρίου (Παγκόσμια Ημέρα Παιδιού) ως ημέρα συνεκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης γονέων, εκπαιδευτικών και παιδιών. Επίσης, καθιερώνεται στην έναρξη κάθε σχολικής χρονιάς εκδήλωση στα σχολεία για τον σχολικό εκφοβισμό.
• Αλλαγή της φιλοσοφίας και του στόχου της αποβολής. Το παιδί που παίρνει αποβολή δεν θα τίθεται εκτός σχολικής ζωής. Θα βρίσκεται μεν εκτός σχολικής τάξης, αλλά θα παρακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα.
• Υιοθετείται το μοντέλο της προσφοράς κοινωνικής εργασίας. Όπως ανέφερε η Υπουργός, θα μπορεί το παιδί να συμμετάσχει σε κάποια κοινωνική δραστηριότητα ή να παρέχει βοήθεια (π.χ. σε κάποιον βρεφονηπιακό σταθμό).
• Θα ενσωματωθεί μια καινοτόμος πρακτική που προβλέπει της διαμεσολάβησης μεταξύ συνομηλίκων (peer mediators).
« Είναι ώρα να δούμε την τιμωρία ως ευκαιρία – να γίνει το λάθος αφορμή για αλλαγή και προσωπική εξέλιξη. Όλες οι παρεμβάσεις και τα μέτρα στοχεύουν στο να φτιαχτεί ένα πλαίσιο ασφάλειας και προστασίας που αξίζει να έχει κάθε παιδί στο σχολείο, αλλά και εκτός αυτού. Προχωράμε συντονισμένα σε κοινές δράσεις, επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, αύξηση του αριθμού των συμβούλων εκπαίδευσης, αύξηση του αριθμού των ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών στα σχολεία, νέου τύπου αποβολή που σημαίνει ότι δεν διώχνουμε το παιδί από τη σχολική πραγματικότητα. Εισάγουμε τον πολύ σημαντικό θεσμό της διαμεσολάβησης παιδιού προς παιδί, με στόχο να γίνουν τα ίδια τα παιδιά μας οι καλύτεροι πρεσβευτές της κοινωνικής συμπεριφοράς που θα τα κάνει και θα μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς».
Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Δόμνα Μιχαηλίδου:
«Κανένα παιδί δεν γεννιέται βίαιο. Η βία μαθαίνεται. Και, δυστυχώς, συχνά ξεκινά από εκεί που δεν θα έπρεπε, από το ίδιο το σπίτι. Πρέπει όμως να είναι ξεκάθαρο ότι η βία ανηλίκων δεν είναι ιδιωτική υπόθεση πίσω από κλειστές πόρτες. Είναι ένα δημόσιο ζήτημα που απαιτεί πολιτική βούληση, θεσμική δράση και κοινωνική συστράτευση. Σήμερα, με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, κάνουμε ένα ακόμη βήμα για να σπάσουμε τον κύκλο της βίας. Επεκτείνουμε όσα ήδη ξεκινήσαμε, με κύριο μέλημά μας την προστασία, την πρόληψη και την ενδυνάμωση των παιδιών. Με πράξεις, όχι με λόγια. Με κατάρτιση ειδικών, πρωτόκολλα, διασύνδεση φορέων, στενή παρακολούθηση. Γιατί η προστασία των παιδιών δεν είναι απλώς θέμα πολιτικής. Είναι μεγάλη μας ευθύνη.»
Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου:
«Ευχαριστώ πάρα πολύ, κυρίες και κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι. Το θέμα της βίας και της παραβατικότητας ανηλίκων δεν είναι μόνο θέμα τεχνολογίας, αλλά σίγουρα είναι και θέμα τεχνολογίας. Ήδη από τις 30 Δεκεμβρίου στο Ωδείο Αθηνών ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσίασε τη στρατηγική που εκπονήσαμε για τον εθισμό των ανηλίκων στις οθόνες και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τότε παρουσιάστηκε το parco.gov.gr, το οποίο στην ουσία ήταν και ένας πρώτος τρόπος να βοηθήσουμε τους γονείς να μάθουν τα προγράμματα γονικού ελέγχου και να τα ρυθμίσουν. Υπήρξε όντως τεράστιο ενδιαφέρον για πώς ρυθμίζουμε τα υφιστάμενα αυτά προγράμματα και τότε ανακοινώθηκε για πρώτη φορά η εφαρμογή Kids Wallet και πράγματι η προσμονή ήταν μεγάλη.
Τί είναι το Kids Wallet; Στην ουσία κάνει τρία πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Πρώτον είναι ένας απλός μηχανισμός γονικού ελέγχου. Να μπορούμε να ρυθμίζουμε σε ποιες πλατφόρμες, σε ποια μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα αφήσουμε το παιδί μας να μπει, ποιες μέρες και ώρες και πόση ώρα. Δεύτερον είναι ένα εργαλείο για την επιβεβαίωση της ηλικίας και το θεωρώ πάρα πολύ σημαντικό και τρίτον είναι είναι ένα «σημείο» στο οποίο το παιδί μπορεί να έχει πλέον την ψηφιακή του ταυτότητα. Άρα μπορεί να δουλέψει ως εργαλείο ταυτοποίησης.
Οφείλω να πω ότι το Kids Wallet είναι το πρώτο εργαλείο σε αυτό το επίπεδο πανευρωπαϊκά. Το βρίσκουμε ήδη στα AppStore και στα PlayStore. Αν στο κινητό σας αναζητώντας το δεν βγει, θέλει λίγη ώρα να γίνει το indexing της εφαρμογής, αλλά στο kidswallet.gov.gr ήδη μπορεί κάποιος να το κατεβάσει και να απαντήσω αμέσως στην πρώτη ερώτηση που μου κάνανε τα παιδιά μου χθες που το συζητούσαμε. Αν είναι υποχρεωτικό. Δεν θα μπορούσε να είναι υποχρεωτικό.
Δεν μπορείς να κάνεις κάτι υποχρεωτικό αν δεν μπορείς να το ελέγξεις. Και επειδή δεν θα ήταν λογικό να κυνηγάμε τα παιδιά στις πλατείες για να δούμε αν έχουν εγκαταστήσει το Kids Wallet, αυτό το οποίο μεταφέρουμε στους γονείς είναι ότι πρέπει να το εγκαταστήσουν. Οφείλουν να το κάνουν.
Πάμε λοιπόν να τα δούμε ένα προς ένα τα βήματα. Κατεβάζουμε το Kids Wallet στο κινητό του παιδιού μας. Έχει σημασία να το τονίσουμε αυτό γιατί όλη η δουλειά θα πρέπει να γίνει με διάλογο.
Πρώτα με διάλογο και μετά βέβαια μαζί με τα παιδιά μας αφού εξηγήσουμε τους λόγους για τους οποίους το κάνουμε. Μάλιστα η στρατηγική στην οποία η κυρία Αρτινοπούλου νωρίτερα αναφέρθηκε, πλέον βάζει και τον όρο της ψηφιακής ενηλικίωσης στα 15 έτη. Δηλαδή ότι όντως στα παιδιά κάτω από 15 προφανώς και υπάρχει πολύ πιο ισχυρή σύσταση να μιλήσουμε μαζί τους, να τους εκθέσουμε τους κινδύνους και να τα βοηθήσουμε σε αυτόν τον ψηφιακό κόσμο να πλοηγηθούν με ασφάλεια.
Άρα συνδεόμαστε με τους κωδικούς TaxisNet του γονέα στο κινητό του παιδιού μας. Aπό την ώρα που θα συνδεθούμε, με διαλειτουργικότητα αντλείται το δέντρο της οικογένειας, τα παιδιά μας. Στην ουσία εδώ πέρα θα πάρουμε ως ψηφιακό μας παιδί την Ελευθερία Σολιδάκη.
Άρα επιλέγουμε πως η συγκεκριμένη συσκευή ανήκει στην Ελευθερία και προχωράμε στην ταυτοποίηση. Συνεπώς, πλέον αυτό το κινητό ανήκει σε ένα παιδί το οποίο με άντληση στοιχείων από το μητρώο πολιτών είναι 12-13 χρονών. Από ό,τι βλέπουμε τουλάχιστον για το παράδειγμα μας.
Η εφαρμογή μας ζητάει να βάλουμε και έναν κωδικό τον οποίο θα το ξέρουμε εμείς μόνο ως γονείς για να μπορούμε να κάνουμε τις υπόλοιπες ρυθμίσεις. Υπάρχει μια σειρά εύκολων ρυθμίσεων. Στις συσκευές με iOS είναι πάρα πολύ απλή. Στις συσκευές με Android είναι 7 συγκεκριμένα βήματα, αλλά υπάρχουν πολύ αναλυτικές λεπτομέρειες για το πόσο γρήγορα – δουλειά τριών λεπτών είναι – μπορούν να γίνουν οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις. Επομένως, το κινητό αυτό γνωρίζουμε ότι ανήκει σε ένα παιδί και μπορούμε να βάλουμε από εδώ και πέρα τις απαραίτητες ρυθμίσεις σε σχέση με το περιεχόμενο.
Ποιες είναι αυτές οι ρυθμίσεις;
Η πρώτη λειτουργικότητα του Kids Wallet είναι ο γονικός έλεγχος. Νωρίτερα στο Μέγαρο Μαξίμου όντως η Ανθή και η Λυδία μας είπαν κάτι πάρα πολύ απλό και αυτονόητο. Δεν θέλουμε κύριε Παπαστεργίου να χρησιμοποιούν οι γονείς μας το κινητό μας για να διαβάσουν τα μήνυματά μας. Δεν θα κάνει αυτό το πράγμα.
Ξεκάθαρα το κινητό και η εφαρμογή Kids Wallet δεν παρακολουθεί τα μηνύματα των παιδιών. Σεβόμαστε την προσωπικότητά τους, την ιδιωτικότητά τους. Όμως οφείλουμε να συμφωνήσουμε με τα παιδιά μας ότι θα πρέπει να βλέπουν και να χρησιμοποιούν το κινητό με όρους και προϋποθέσεις. Το πρόγραμμα λοιπόν έχει καταρχάς κάποια έτοιμα προγράμματα, κάποια presets για το πώς θα χρησιμοποιούν το κινητό. Άρα για κάποιον ο οποίος θέλει γρήγορα μία ρύθμιση, μπορεί να μπει, ας πούμε, να πατήσει τη ρύθμιση «Σαββατοκύριακο» και είναι ήδη προεγκατεστημένες κάποιες ημέρες και οι ώρες. Απλά επιλέγει τις εφαρμογές που θα επιτρέπει ή δεν θα επιτρέπει και βέβαια το πόσο θα επιτρέπει, λόγου χάρη μία ώρα για το Instagram, μίση ώρα για την τάδε εφαρμογή κ.ο.κ.
Αν θέλουμε να κάνουμε κάτι λίγο πιο λεπτομερές υπάρχει δυνατότητα να κάνουμε ένα πιο εξατομικευμένο πρόγραμμα ή περισσότερα του ενός ανάλογα με το παιδί, τα ενδιαφέροντά του, την ηλικία του και την ωριμότητά του. Κάτι που είναι πολύ σημαντικό είναι τα στατιστικά και το λέω πάλι από εμπειρία. Αν καθίσουμε να μιλήσουμε με τα παιδιά μας και τους πούμε ότι πρέπει να το χρησιμοποιούμε με σύνεση, το πρώτο πράγμα που θα σας πούνε και το υπογράφω είναι «μα δεν το χρησιμοποιώ πολύ, σιγά, μίση ώρα».
Αν ανοίξουμε τα στατιστικά θα δούμε δύο και τρεις και τέσσερις ώρες γιατί τα παιδιά ξεχνιούνται. Είναι αυτά τα εθιστικά μοτίβα, τα οποία κάνουν τα παιδιά μας να μην καταλαβαίνουν πώς περνάει η ώρα αλλά να νομίζουν πως η ζωή τους και ο κόσμος τους είναι απλά η παθητική κίνηση του αντίχειρα. Με τα στατιστικά μπορούμε να δούμε κι εμείς, αλλά και τα παιδιά μας, το πόσο έχουν χρησιμοποιήσει το κινητό τους.
Πάμε στο δεύτερο και πιο σημαντικό. Age verification ή επιβεβαίωση ηλικίας. Σήμερα οι πλατφόρμες τι μας λένε; Ότι «ναι είμαστε ευαισθητοποιημένες» και δεν αντιλέγω.
Οι περισσότερες από αυτές έχουν δημιουργήσει σχετικούς λογαριασμούς για παιδιά. «Όμως τι να κάνω αν το παιδί σας έχει δηλώσει ότι είναι πάνω από 18» και κακά τα ψέματα πάρα πολλά παιδιά, πολλές φορές και με τη δική μας βοήθεια έχουν δηλώσει ότι είναι πάνω από 18 με αποτέλεσμα να γίνονται δέκτες όλου του υλικού που ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης έχει, ακόμα και μη συμβατού με την ηλικία τους. Εμείς λοιπόν ερχόμαστε και λέμε ότι «αγαπητές πλατφόρμες η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που έχει έτοιμο εργαλείο για την επιβεβαίωση της ηλικίας». Η επιβεβαίωση έρχεται κατευθείαν από τα μητρώα πολιτών. Άρα ελάτε πλέον να βρούμε έναν τρόπο μαζί, μαζί με την Ευρώπη. Η Ευρώπη, να ανοίξω παρένθεση έχει ξεκινήσει από πέρυσι ένα διαγωνισμό για την επιβεβαίωση ηλικίας και η Ελλάδα συμμετέχει πλέον στο σχήμα αυτό για τα πιλοτικά. Άρα εμείς μπορούμε ένα ανά πάσα στιγμή, από την ώρα που η Ευρώπη και οι πλατφόρμες θα συμφωνήσουν στον τρόπο με τον οποίο θα μεταφέρεται η ηλικία να είμαστε εκεί και να δώσουμε την πραγματική ηλικία του παιδιού, έτσι ώστε οι πλατφόρμες πλέον να παρέχουν μόνο κατάλληλο με την ηλικία του παιδιού περιεχόμενο.
Και πάμε στο τρίτο και στο τελευταίο χαρακτηριστικό που είναι η ταυτότητα του ανηλίκου. Κανένα παιδί δεν κυκλοφορεί με την ταυτότητά του έξω, το ξέρουμε. Όμως, ερχόμαστε σε έναν κόσμο στον οποίο αρχίζουν σιγά σιγά να προκύπτουν νέες προκλήσεις. Μπορούμε λοιπόν στο Kids Wallet να βάλουμε τον αριθμό ταυτότητας του παιδιού και με έναν κωδικό επιβεβαίωσης στο κινητό του γονέα να περάσουμε την ταυτότητά του μέσα και να έχει την θέση που και η δική μας ταυτότητα έχει στο Gοv.gr Wallet.
Συνεπώς, μπορεί να χρησιμοποιηθεί κανονικότατα ως ψηφιακή ταυτότητα σε οποιαδήποτε περίπτωση αυτό απαιτηθεί. Και που θα μπορούσε να απαιτηθεί; Στις online αγορές για καπνικά προϊόντα. Ήδη το Υπουργείο Υγείας, ο αγαπητός Υπουργός εργάζεται πάνω σε αυτό. Φέρνει ένα νομοσχέδιο που πρέπει πλέον να δούμε τι γίνεται στις αγορές καπνικών προϊόντων, προϊόντων άτμισης και αλκοόλ και σε ψηφιακό, αλλά και σε φυσικό περιβάλλον. Εδώ πέρα το παράδειγμα αφορά μια ψηφιακή αγορά που θα πρέπει σκανάροντας ένα QR code να επιβεβαιωθεί η ηλικία. Προφανώς αν η ηλικία είναι κάτω από 18 δεν θα μπορέσει να προχωρήσει στην ψηφιακή αγορά.
Όλα αυτά λοιπόν μπορούμε να τα βρούμε στο kidswallet.gov.gr, που μπορείτε και τώρα να μπείτε και να καταβάσετε την εφαρμογή. Σε λίγη ώρα θα εμφανιστεί και στα stores. Οφείλω να πω πως ήταν μια δύσκολη εφαρμογή. Υπάρχουν εφαρμογές που είναι πολύ πιο απλές. Είναι μια δύσκολη εφαρμογή γιατί επεμβαίνει στο λειτουργικό του κινητού. Άρα θέλει βοήθεια, θέλει υποστήριξη. Είναι μια όμως εξαιρετικά χρήσιμη εφαρμογή που έρχεται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά μας χρησιμοποιούν το κινητό. Υπάρχει και πλήρες εγχειρίδιο βοηθειών. Θέλω να ευχαριστήσω- και κλείνω με αυτό- όλη την ομάδα του Υπουργείου, τον Γιάννη Καραθάνο, την ΕΔΥΤΕ, την Mstat, τους ανθρώπους που δούλεψαν για μια πρωτοποριακή σε ευρωπαϊκό επίπεδο εφαρμογή.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ».
Αναπληρωτής Υπουργός Αθλητισμού Γιάννης Βρούτσης:
«Είναι εξαιρετικά σημαντική η συνολική αντιμετώπιση εκ μέρους της Κυβέρνησης για την ανάπτυξη της Εθνικής Στρατηγικής κατά της Βίας και για την αντιμετώπιση της παραβατικότητας των ανηλίκων σε διυπουργικό επίπεδο. Είμαστε βέβαιοι ότι, με τις συντονισμένες κινήσεις που ήδη υλοποιούνται, θα επιτύχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Ο Αθλητισμός, όπως έχω επανειλημμένα τονίσει, αποτελεί το ισχυρότερο αντίδοτο στη βία. Αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη μείωση της παραβατικότητας των ανηλίκων, γεγονός που όλοι αναγνωρίζουμε, αν και δεν έχει αναδειχθεί στο βαθμό που θα έπρεπε.
Διαθέτουμε εργαλεία δύο ταχυτήτων: προληπτικά και κατασταλτικά. Το σημαντικότερο είναι να προλαμβάνουμε τα φαινόμενα βίας, να τα απομονώνουμε και να τα αποτρέπουμε, πριν εκδηλωθούν. Παράλληλα, τα κατασταλτικά μέτρα συμβάλλουν στη συμμόρφωση, μέσα από την κατανόηση των συνεπειών κάθε παραβατικής πράξης.
Στο Υπουργείο Αθλητισμού έχουμε ήδη προχωρήσει σε σειρά νομοθετικών παρεμβάσεων, ευρέως αναγνωρισμένων ως επιτυχημένων, για την καταπολέμηση της οπαδικής βίας στα γήπεδα.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η θέσπιση άμεσων, δίκαιων και αυτοματοποιημένων ποινών μέσω της ΔΕΑΒ, η λειτουργία ηλεκτρονικού εποπτικού συστήματος και η ταυτοποίηση των κατόχων ηλεκτρονικών εισιτηρίων.
Όλες οι σχετικές διατάξεις εφαρμόστηκαν καθολικά, με σημαντική συναίνεση από τις ομάδες, αποφέροντας ήδη εντυπωσιακά αποτελέσματα, με κατακόρυφη μείωση των φαινομένων βίας εντός των αγωνιστικών χώρων.
Παράλληλα, εργαζόμαστε συστηματικά για την ενίσχυση των δομικών και θεσμικών διαδικασιών στον αθλητισμό, ώστε να καταστεί ελκυστικός σε κάθε νέο άνθρωπο.
Η ίδρυση της Οργανωτικής Επιτροπής «Αθλητικής, Ολυμπιακής, Παραολυμπιακής Παιδείας, Ιστορίας και Αξιών, “Δημήτριος Βικέλας”», η οποία απαρτίζεται από 13 αθλητές υψηλών διακρίσεων στο Διοικητικό Συμβούλιο και 110 κορυφαίους αθλητές υπό την ομπρέλα της, στοχεύει στη διαμόρφωση ενός πρόσφορου κλίματος για την προσέγγιση όλων στον αθλητισμό και την αξιοποίηση των ευεργετικών του ιδιοτήτων.
Η αναβάθμιση του αθλητικού χώρου, μέσω της οργάνωσής του, έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία. Με την ηλεκτρονική πλατφόρμα «e-kouros», την πρώτη συνολική ψηφιακή καταγραφή όλων των στοιχείων του αθλητισμού, έχουμε στα χέρια μας ένα πολύτιμο εργαλείο: διαθέτουμε αναλυτικά δεδομένα για αθλητές, προπονητές και αθλητικές εγκαταστάσεις, τα οποία αξιολογούνται συστηματικά.
Οι προπονητές καταγράφονται με τα προσόντα και τα πτυχία τους, καθώς στόχος μας είναι η πλήρης αθλητική και εκπαιδευτική τους κατάρτιση, δεδομένου ότι αποτελούν τον πρώτο κρίκο επαφής με τους αθλητές.
Επιπλέον, θεσπίσαμε οριζόντιο ποσοστό συμμετοχής 33% για τη γυναικεία εκπροσώπηση σε σωματεία και ομοσπονδίες, καθώς και Υπεύθυνο Ακεραιότητας στις Ομοσπονδίες, ώστε να διασφαλιστεί η χρηστή διακυβέρνηση και να αποκλειστεί κάθε μορφή κακοποιητικής συμπεριφοράς.
Κορυφαία μας πρωτοβουλία αποτελεί η συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, η οποία δίνει τη δυνατότητα σε ανήλικους με ήπια παραβατικότητα να εντάσσονται σε αθλητικά σωματεία, ως αναμορφωτικό μέτρο. Διότι, κάθε παιδί που αθλείται απομακρύνεται από τον κίνδυνο. Και κάθε παιδί που μαθαίνει τις αξίες του αθλητισμού, γίνεται αυριανός συνειδητοποιημένος πολίτης.
Ο Αθλητισμός αποτελεί ασπίδα κατά της βίας και είναι καθοριστικής σημασίας η ορθολογική κατανομή των πόρων — είτε υπέρ της πρόληψης είτε υπέρ της καταστολής.
Στοχεύουμε στην πρόληψη, επιδιώκοντας να παρέχουμε περισσότερες και ποιοτικότερες αθλητικές εγκαταστάσεις στη νεολαία μας, ώστε να προσελκύσουμε ολοένα περισσότερα παιδιά στον αθλητισμό.
Μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «e-kouros» γνωρίζουμε π.χ. ότι το 2023 είχαμε 412.227 αθλητές, ένα κρίσιμο μέγεθος για εμάς, καθώς όσο αυξάνεται αυτός ο αριθμός, τόσο περισσότερο μειώνονται οι βίαιες συμπεριφορές.
Η μεγαλύτερη επένδυση για μια οικογένεια είναι να εγγράψει το παιδί της, ήδη από την ηλικία των 6-7 ετών, σε έναν αθλητικό σύλλογο. Εκεί ακριβώς αναδεικνύεται και ο καταλυτικός ρόλος της Πολιτείας, που οφείλει να έχει διαμορφώσει το κατάλληλο πλαίσιο.
Ο αθλητισμός αποτελεί το ισχυρότερο εργαλείο μας για τη διαμόρφωση συνειδήσεων, την οικοδόμηση χαρακτήρων και την απομάκρυνση των παιδιών μας από τη βία. Είναι το απόλυτο αντίδοτο στην παραβατικότητα και την επιθετικότητα»
Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης:
«Κυρίες και κύριοι,
τα κοινωνικά ζητήματα όπως είναι η ανηλικότητα, η προστασία της ανηλικότητας, όπως είναι η ενδοοικογενειακή βία, γενικότερα η έμφυλη βία, όπως αντιλαμβανόμαστε όλοι, δεν είναι αμιγώς αστυνομικά ζητήματα, όμως, τελικώς καταλήγουν στην πόρτα της αστυνομίας για διαχείριση και μάλιστα κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες και όλα αυτά απαιτούν εξειδικευμένη διαχείριση, συνεχή προσαρμογή και συνεχή ενίσχυση των εργαλείων πολιτικής που διαθέτουμε.
Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, κινήθηκε η Ελληνική Αστυνομία σε όλη τη διάρκεια του 2024 και τώρα, το πρώτο τετράμηνο του 2025 “χτίζοντας” από την αρχή μια νέα επιχειρησιακή φιλοσοφία προστασίας των ανηλίκων.
Οι βασικοί της άξονες ήταν:
Α) οι περιπολίες ήπιας αστυνόμευσης, με νέες και νέους αστυνομικούς, σε σημεία που υπήρχε μεγάλη συγκέντρωση παιδιών και στο παρελθόν είχαν παρατηρηθεί επεισόδια ή περιστατικά βίας και παραβατικότητας. Στη Γλυφάδα, στον Πειραιά, στην Κηφισιά, στο Μαρούσι, στο Περιστέρι, στον Άλιμο, στο Σύνταγμα, στην Ομόνοια, στο Μοναστηράκι, αλλά και σε όλους τους Νομούς της Χώρας οι αστυνομικοί ήρθαν σε επαφή με περισσότερα από 194.000 παιδιά και γονείς. Εγώ ο ίδιος βρέθηκα αρκετές φορές σε πλατείες της Αττικής με τους αστυνομικούς και συνομίλησα με τα παιδιά.
Αυτές οι δράσεις όμως, πέρα από πρόληψη και ευαισθητοποίηση, έχουν και τον χαρακτήρα της αποτροπής ή/ και της αντιμετώπισης βίαιης ή άλλης παραβατικής ενέργειας αν χρειαστεί. Γι’ αυτό πάρα πολλές φορές απετράπησαν επεισόδια που είχαν σχεδιαστεί μέσα από το διαδίκτυο και έγιναν και 1.489 συλλήψεις για κλοπές ή άλλες παραβατικές ενέργειες.
Β) Δημιουργήσαμε δύο νέα εργαλεία, ένα τηλεφωνικό- το 10201, και ένα application– το SafeYouth, ώστε να δώσουμε τη δυνατότητα στους πολίτες, στους γονείς και στα παιδιά να επικοινωνούν εύκολα, άμεσα και με ένα μόνο σημείο για κάθε περιστατικό που αφορά ανηλίκους. Το 10201, μια 24ωρη, πανελλαδική τηλεφωνική γραμμή, την οποία υποστηρίζει εξειδικευμένο προσωπικό της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων Αττικής, το οποίο διαχειρίζεται ανάλογα κάθε καταγγελία. Το Safe Youth, ενημερώνει για τους κινδύνους, αλλά και τις δυνατότητες προστασίας που παρέχει η Αστυνομία, ενώ στα παιδιά μας δίνει τη δυνατότητα της άμεσης ζήτησης βοήθειας με το πάτημα ενός κουμπιού, το Emergency Button.
Γ) Σε κάθε Διεύθυνση Αστυνομίας, ορίστηκε ένας Αξιωματικός, υπεύθυνος για τον συντονισμό όλων των δράσεων προστασίας ανηλίκων.
Για να έχετε τη συνολική εικόνα: Το 2024 είχαμε 10.968 υποθέσεις παραβατικότητας και βίας ανηλίκων, με 14.956 ανήλικους δράστες, ενώ το 2023 είχαμε 7.789 υποθέσεις με 10.150, άρα αύξηση 40,81% και 43,80% αντίστοιχα.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα πως η βία αυξήθηκε. Η Αστυνομία, αλλά και γενικότερα οι φορείς τους Κράτους κινητοποιήθηκαν περισσότερο. Για παράδειγμα, μέσα από τις δράσεις ήπιας αστυνόμευσης βγήκαν περισσότερες από 1.500 υποθέσεις, επειδή η Αστυνομία πήγε δίπλα στα παιδιά για να τα προστατεύσει.
Από τα σημαντικότερα ζητήματα, για μένα, ήταν οι υποθέσεις παραμέλησης εποπτείας ανηλίκων. Από 1.242 το 2023 σε 2.163 το 2024.
Δεν ξεκινήσαμε, όμως, την ενασχόληση με αυτά τα θέματα το 2024. Από τον Ιούλιο του 2019, έως και σήμερα, η Ελληνική Αστυνομία έχει θέσει ως προτεραιότητα τη διαχείριση μορφών βίας με έντονη κοινωνική διάσταση και κυρίως της βίας ανηλίκων και της ενδοοικογενειακής βίας και αυτή η έμφαση αποτυπώνεται και στη Στρατηγική που έχει συμπεριλάβει 41 πολιτικές και δράσεις του Υπουργείου και 3 από αυτές τις έχει χαρακτηρίσει ως εμβληματικές.
Πολιτικές που αφορούν όλες τις μορφές βίας, από την έμφυλη και τη διαδικτυακή, μέχρι την εξτρεμιστική και την οπαδική. Μάλιστα, όπως σχολιάζει και η ίδια η Επιτροπή, το 2024 ήταν μια χρονιά καταλύτης για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση πολιτικών για την προστασία των ανηλίκων.
Αυτό δεν σημαίνει πως επαναπαυόμαστε, το αντίθετο, θα συνεχίσουμε και θα εντείνουμε τις δράσεις, αξιοποιώντας τόσο τις προτάσεις της Στρατηγικής, όσο και τη νέα φιλοσοφία αστυνόμευσης, την Κοινωνική Αστυνόμευση, που αποτελεί την καρδιά της μεταρρύθμισης της Αστυνομίας, με στόχο να τη φέρει πιο κοντά στον πολίτη και κυρίως στους νέους.
Κλείνοντας, αναφέρω σύντομα τις δράσεις που αφορούν το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και περιλαμβάνει η Εθνική Στρατηγική:
- Ανάπτυξη τοπικών δικτύων πρόληψης παραβατικότητας
- Νέα εφαρμογή για τη συλλογή και επεξεργασία στατιστικών δεδομένων για τη βία και την παραβατικότητα ανηλίκων
- Σχεδιασμός και υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης για τους αστυνομικούς πρώτης γραμμής
- Δι-υπηρεσιακά πρωτόκολλα και οδηγοί ενεργειών για τη διαχείριση των ανηλίκων θυμάτων και θυτών με στόχο την αποφυγή δευτερογενούς θυματοποίησης
- Εκπόνηση εσωτερικών κανονισμών λειτουργίας των σωφρονιστικών καταστημάτων για ανηλίκους, αξιοποιώντας τις διεθνείς και ευρωπαϊκές πρακτικές
- Βελτίωση των συνθηκών στις υφιστάμενες και δημιουργία νέων δομών για ανηλίκους
- Διαχείριση των ανηλίκων στα σωφρονιστικά καταστήματα, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες τους και ενίσχυση του πλέγματος υποστήριξης
- Έμφαση στην κοινωνική επανένταξη ανηλίκων, αξιοποιώντας στο μέγιστο τις δυνατότητες της ΕΠΑΝΟΔΟΥ, δημιουργώντας για παράδειγμα ατομικά σχέδια επανένταξης κτλ.
Σας ευχαριστώ πολύ».
Υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης:
«Τα εγκλήματα κατά των ανηλίκων μπορεί να θεωρηθούν πλέον ότι έχουν ρατσιστικά χαρακτηριστικά, άρα έχουν υπαγωγή σε πιο βαριές ποινές. Αυτό το νομοθετήσαμε. Αυστηροποίησαμε τις ποινές για εκείνους τους γονείς ή τους έχοντες την επιμέλεια ανηλίκων που παραμελούν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους σωστά. Αυστηροποιήσαμε επίσης τις ποινές για αδικήματα κατά των ανηλίκων που διαπράττονται στο πλαίσιο της ενδοοικογενειακής βίας.
Δημιουργήσαμε ένα νέο αδίκημα της στρατολόγησης ανηλίκων για διάπραξη εγκλημάτων και αυτό είναι σοβαρό ποινικό αδίκημα.
Διευρύναμε το πεδίο των κακουργηματικών πράξεων για τις οποίες οι ανήλικοι μπορεί να οδηγηθούν σε κατάστημα σωφρονισμού.
Στον τομέα της ποινικής μεταχείρισης και αναμόρφωσης δώσαμε τρεις επιπλέον δυνατότητες στον δικαστή ανηλίκων. Η πρώτη είναι να μπορεί να επιβάλει ως αναμορφωτικό μέτρο τη συμμετοχή στις αθλητικές δραστηριότητες, ενώ σύντομα θα ανακοινώσουμε επίσης τη δυνατότητα εφαρμογής του άλλου μέτρου, δηλαδή της συμμετοχής του ανήλικου παραβάτη σε πολιτιστικές δραστηριότητες. Τρίτον, ενισχύσαμε την υλοποίηση του μέτρου που αφορά στην παροχή κοινωφελούς εργασίας. Πιστεύουμε ότι μέσα από αυτές τις δραστηριότητες μπορούν να βοηθηθούν τα παιδιά ώστε να μετατρέψουν τον θυμό τους και την οργή τους σε κάτι πάρα πολύ παραγωγικό, είτε στον αθλητισμό, είτε στον πολιτισμό, είτε στην ίδια την εργασία.
Ενισχύσαμε τη λειτουργία των Σπιτιών του Παιδιού σε Αθήνα και Πειραιά. Θέσαμε σε λειτουργία το Σπίτι στη Θεσσαλονίκη, τον ερχόμενο μήνα θα λειτουργήσει στο Ηράκλειο και θα ακολουθήσει η Πάτρα. Υπάρχει νομοθετική πρόβλεψη να λειτουργήσουν Σπίτια του Παιδιού και στις 19 εφετειακές περιφέρειες της χώρας.
Και να κλείσω με κάτι που το θεωρώ σημαντικό γιατί αφορά και μια διεθνή αναγνώριση της χώρας. Η Ελλάδα επελέγη το 2024 από τις 46 χώρες του Συμβουλίου της Ευρώπης ως μία από τις τρεις χώρες που ανέλαβαν να γράψουν τα κείμενα του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Φιλική προς τα παιδιά Δικαιοσύνη. Στο πλαίσιο αυτό, ήδη, η ελληνική ομάδα του υπουργείου Δικαιοσύνης, με εθελοντές, κυρίως, δηλαδή ανθρώπους που προσφέρθηκαν να δώσουν τις γνώσεις τους και στην πράξη, ετοίμασε ένα σχέδιο το οποίο θα παρουσιαστεί στο Συμβούλιο της Ευρώπης σε λίγο καιρό στην Πολωνία. Είναι ένα πρόγραμμα οπτικοποιημένο και αφορά την αξιοποίηση ιστοριών με ηθικά διλήμματα και είδη φιλίας για την καλλιέργεια θετικών στάσεων στους νέους.
Τι είναι αυτό; Χρησιμοποιούμε την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Δηλαδή, Αριστοτέλη, Πλάτωνα, Όμηρο και Αίσωπο, που θα δώσουν τη δυνατότητα στους ανήλικους παραβάτες να μετέχουν σε ένα πρόγραμμα διαδικτυακό και εκεί να συνομιλούν στην πραγματικότητα με όλη αυτή την αρχαία φιλοσοφία και κυρίως να καλούνται να πάρουν θέση επάνω σε κρίσιμα διλήμματα που αφορούν τις ανθρώπινες σχέσεις. Το Συμβούλιο της Ευρώπης, το περιμένει αυτό. Και πρέπει να σας πω ότι τα μηνύματα είναι πώς και πώς να το παρουσιάσουμε εκεί. Και θεωρούμε ότι έτσι θα έχουμε βάλει ένα ακόμα πετραδάκι στην προσπάθεια της ομαλής επανένταξης των νέων παραβατών».
Υφυπουργός Υγείας, Δημήτρης Βαρτζόπουλος: «Αν αληθεύει αυτό που είπε ο Υπουργός Δικαιοσύνης και μάλλον αληθεύει, υπάρχει βέβαια μια γραμμική βαρύτης στην αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων της παραβατικότητας των ανηλίκων, αλλά θα πρέπει να πω ότι αυτή η γραμμή μπορεί να είναι και κύκλος, να κλείνει σε κύκλο, υπό την έννοια ότι οι υπηρεσίες ψυχικής υγείας μπορεί να είναι το τέλος, αλλά καλόν είναι να είναι η αρχή. Τι εννοώ: Εννοώ ότι καλόν είναι να χρησιμοποιούμαστε ως πρόληψη και όχι ως προσπάθεια θεραπείας του φαινομένου.
Εμείς έχουμε μια εμπειρία ήδη ενός έτους, έχοντας δύο πιλοτικές δομές, δύο ειδικά Κέντρα Ημέρας, ένα στη Θεσσαλονίκη και ένα στην Αθήνα, τα οποία λειτουργούν με μονάδες street workers, δηλαδή σε περιοχές οι οποίες είναι και blue collar και white collar οικιστικές περιοχές, έτσι ώστε να έχουμε μια συνολική εικόνα του φαινομένου και οι δικοί μας street workers εκεί, προσπαθούν να επιτύχουν μια συναντίληψη και μια συνέργεια μεταξύ των τοπικών παραγόντων σε τοπικό επίπεδο, δηλαδή της τοπικής αυτοδιοίκησης, των κοινωνικών δηλαδή υπηρεσιών, του γονεϊκού κινήματος, του μαθητικού κινήματος των μαθητικών σωματείων, της ενορίας, έτσι ώστε να υψώνεται ένα τείχος κατά της τοπικής νεανικής παραβατικότητας. Αυτό γίνεται με το να αναγνωρίζονται εγκαίρως οι περιπτώσεις που τείνουν προς τα εκεί. Οι ευαίσθητες δηλαδή περιπτώσεις, κυρίως σε περιοχές μεγάλης κοινωνικής και οικονομικής ευαλωτότητας έτσι ώστε στις συγκεκριμένες περιπτώσεις να υπάρχουν στοχευμένες παρεμβάσεις και να αποτρέπεται η εκτροπή στην παραβατικότητα.
Έχουμε λοιπόν μια σχετική εμπειρία και από εδώ και πέρα σε πολύ στενή συνεργασία, που ούτως ή άλλως υπήρχε από παλιά με την Επιτροπή, σκοπός μας είναι η δημιουργία τέτοιων εξειδικευμένων υπηρεσιών σε όλη τη χώρα, η ανάπτυξη δηλαδή ενός δικτύου. Δεν είναι εύκολο. Υλοποιούνται ήδη εντός της φετινής χρονιάς, 40 νέες πολυλειτουργικές Μονάδες Ολικής Φροντίδας Ψυχικής Υγείας, οι οποίες θα είναι ιδιαίτερα βαριές δομές, δηλαδή θα έχουν τη δυνατότητα ημερήσιας νοσηλείας σε δύο βάρδιες και κινητών μονάδων, κυρίως όμως αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι η ύπαρξη θεραπευτικών κέντρων στην κοινότητα, όπου εξειδικευμένοι επαγγελματίες ψυχικής υγείας θα μπορούν να υπηρετούν τον τοπικό πληθυσμό και εκεί έχουμε τη δυνατότητα να έχουμε και κέντρα υποστήριξης της οικογένειας, που πραγματικώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν προς την κατεύθυνση που συζητούμε.
Αντιλαμβάνεστε ότι εδώ δημιουργούνται μεγάλα ζητήματα. Πρώτον, είναι το θέμα της ενημέρωσης και του πληθυσμού αλλά και των εμπλεκομένων υπηρεσιών. Δεύτερον, είναι ένα θέμα εξειδίκευσης των λειτουργών και των εκπαιδευτικών, των δικαστικών και των αστυνομικών λειτουργών και των λειτουργών της κοινωνικής υπηρεσίας, έτσι ώστε πραγματικά να είναι δυνατόν να υπάρξουν αυτές οι συνέργειες και να μπορεί να απαντάται σωστά το ερώτημα “ποιος απευθύνεται σε ποιον, σε ποιες περιπτώσεις και γιατί”. Επίσης πιστεύουμε ότι αυτό εδώ θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε έγκαιρα σε συνεργασία με την Επιτροπή. Κυρίως όμως, εκείνο το οποίο θα πρέπει να έχουμε πάντα κατά νου είναι ότι για οτιδήποτε ζητηθεί η συνδρομή υπηρεσιών ψυχικής υγείας θα πρέπει αυτή να είναι δεδομένη, έτσι ώστε να παρέχονται όλες οι απαραίτητες υπηρεσίες σε οποιονδήποτε παραπέμπεται είτε από το δικαστικό σύστημα, είτε από το εκπαιδευτικό σύστημα ή και αυθορμήτως μέσα από τις κοινωνικές υπηρεσίες.
Εκτός βέβαια από αυτό, υπάρχει και η ανάγκη εξυπηρετήσεως, όπως είπαν και οι Υπουργοί Δικαιοσύνης και Προστασίας του Πολίτου και του καθεαυτού σωφρονιστικού συστήματος. Εκεί πραγματικώς πρέπει να γίνουν πολλά. Εμείς σχεδιάζουμε σε άμεσο χρόνο τη δημιουργία ψυχιατρικής κλινικής, κάτι που έλειπε, στο ειδικό σωφρονιστικό κατάστημα νέων της Αυλώνας με υπηρεσίες τουλάχιστον ημερησίας φροντίδος στα Ειδικά Σωφρονιστικά Καταστήματα Αγροτικού Τύπου Νέων Νέας Κασσαβετείας και Βόλου. Εκτός από αυτό, χρησιμοποιώντας το σύστημα της τηλεϊατρικής που ήδη έχει εγκατασταθεί ή εγκαθίσταται εντός των επόμενων μηνών σε όλα τα σωφρονιστικά καταστήματα της χώρας, έχουμε πλέον, ξεκινώντας από τον Κορυδαλλό, οικοδομήσει μια ειδική υπηρεσία γιατρών και εν γένει επαγγελματιών ψυχικής υγείας που ασχολούνται με τους ανθρώπους οι οποίοι είναι υπό τη φροντίδα του σωφρονιστικού συστήματος. Διότι εκτός από τα παιδιά και τους εφήβους, υπάρχουν και νεαροί ενήλικες οι οποίοι, επίσης, χρειάζονται ιδιαίτερη φροντίδα και καθοδήγηση και ιδιαίτερη προστασία, ιδίως με τα σωφρονιστικά. Άρα, λοιπόν, σκοπός μας είναι, όπως είπε και ο Υπουργός Δικαιοσύνης, στο πλαίσιο μιας φιλικής δικαιοσύνης και για τα παιδιά και για τους εφήβους και για τους νεαρούς ενήλικες να οικοδομήσουμε σωφρονιστικά αλλά και μετασωφρονιστικά μέτρα και δομές τέτοιες που πραγματικά θα αποτελέσουν μια ασπίδα στην επανάληψη παραβατικών πράξεων, άρα θα αυξήσουν την πιθανότητα κάποιος να ενταχθεί επιτέλους παραγωγικά στην κοινωνία».
ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αδαμαντία Λιόλιου από το OPEN. Αυτό που ήθελα να ρωτήσω, είναι ότι συνήθως αυτό που βλέπουμε είναι πως μαθητές συνεννοούνται, οργανώνονται μέσα στο σχολικό περιβάλλον, μέσα στο σχολείο, στοχοποιούν κάποιον μαθητή και στη συνέχεια εκτός του σχολείου τον βρίσκουν και του ασκείται βία. Σε αυτή την περίπτωση βλέπουμε ότι οι εκπαιδευτικοί λένε ότι είναι εκτός σχολικού περιβάλλοντος και δεν μπορούν να παρέμβουν ή δεν έχουν κάποια ευθύνη, από την άλλη μεριά η αστυνομία δεν μπορεί να είναι παντού και είναι και δύσκολη η θέση της για τους ανήλικους. Τι μπορεί να γίνει σε αυτό ή αν γίνεται κάτι σε συνεργασία ενδεχομένως εκπαιδευτικών και αστυνομίας;
ΕΡΩΤΗΣΗ: Γεια σας, Ελίνα Κολύβα από ΕΡΤ. Θα ήθελα να ρωτήσω την κα Ζαχαράκη για τα τεχνικά γυμνάσια ένα χρονοδιάγραμμα αν θα λειτουργήσουν από Σεπτέμβριο και τι ακριβώς θα περιλαμβάνουν;
Σ. ΖΑΧΑΡΑΚΗ: Πρώτον, νομίζω ότι είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ακριβώς αυτή η προσέγγιση της αποποινικοποίησης -αν θέλεις της καταγραφής και της αναφοράς του περιστατικού συνδέεται άμεσα και με αυτή την ερώτηση την οποία κάνατε. Γιατί πράγματι αυτή τη στιγμή ο εκπαιδευτικός πως λειτουργεί; Λειτουργεί εντός της σχολικής μονάδος και συγχρόνως μπορεί να δούμε μερικές φορές περιπτώσεις αναφορών από Διευθυντές κυρίως ή από υπευθύνους αντίστοιχα που έχουν ορισθεί υπεύθυνοι σχολικής ζωής για κάτι που βλέπουν εκτός ή να ειδοποιήσουν για κάτι που διαδραματίζεται. Αυτό θα συστηματοποιηθεί ακόμη περισσότερο από τη στιγμή που έχουμε τώρα και ένα κοινό αν θέλεις, ένα κοινό τόπο μέσω της στρατηγικής. Θα ενδυναμωθεί όμως ακόμη περισσότερο για να μην το κρύβουμε, γιατί πολλές φορές και οι εκπαιδευτικοί νιώθουν πιεσμένοι να αναφέρουν κάτι το οποίο γίνεται εκτός, με αυτό το οποίο αναφέραμε τώρα. Αφού, ήδη, το έχουμε θεσμοθετήσει για την ενδοοικογενειακή, για το γεγονός ότι κάποιος δεν απειλείται από μια συγκεκριμένη δίωξη, που μπορεί να του ασκηθεί -γιατί ξέρετε πολύ καλά ότι οι εκπαιδευτικοί πολλές φορές απειλούνται από διώξεις που μπορεί να γίνουν και από τους γονείς. Να νιώσουν ακόμα μεγαλύτερη άνεση μέσα σε έναν συντονισμένο περιβάλλον με το πρωτόκολλο εν ισχύ, με την συνεργασία με την αστυνομία εκτός σχολικής μονάδος και να αναφερθεί το γεγονός. Αντιλαμβανόμαστε ότι η αναφορά του γεγονότος για μια λειτουργία «τύπου» «συμμορίας», δεν αφορά μόνο τον εκπαιδευτικό, αφορά την κοινότητα εν γένει. Για αυτό λέμε ότι το κομμάτι της ευαισθητοποίησης είναι κάτι ευρύτερο και θεωρούμε ότι με αυτές τις δράσεις ενημέρωσης εντός των σχολείων, συντονισμού μαζί με τους δήμους και τις κοινότητες, με τα κέντρα κοινοτήτων, και προφανώς πάντα σε συνδυασμό και με την γεωγραφική κατανομή που έχει κάνει η αστυνομία θα μπορέσει να μας κάνει όλους λίγο πιο αποτελεσματικούς για κάτι που πράγματι μπορεί να διοργανώνεται εντός του σχολείου, να εκτελείται όμως αν θέλεις ή να επιτελείται εκτός σχολικής κοινότητας.
— Για τα γυμνάσια. Αν δείτε στο τέλος της στρατηγικής υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα. Μιλάμε σίγουρα για ’26, ’27 και μετά και μιλάμε πάντα για πιλοτική εφαρμογή. Γιατί ξέρετε, η παιδεία και η εκπαίδευση έχει τους χρόνους της. Έχει τους χρόνους της έτσι ώστε να μπορεί κάτι να νομοθετηθεί αφού πρώτα έχει οργανωθεί πάρα πολύ καλά και να μπορεί να υλοποιηθεί πάντα σε πιλοτική εφαρμογή. Φανταστείτε ότι του χρόνου θα έχουμε και την εφαρμογή αθλητικού γυμνασίου. Θέλει όμως πάντα χρόνο αυτό για να μπορέσουμε να μετατρέψουμε ένα σχολείο το οποίο είναι γενικής λειτουργίας σε ένα σχολείο το οποίο έχει μια συγκεκριμένη θεματική εστίαση όπως έχει τον αθλητισμό ή θα έχει το κομμάτι της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Είναι όμως καθαρός ο διάδρομος, ένα παιδί το οποίο επιλέξει πιθανότατα να φοιτήσει εκεί να πάει μετά και σε ΕΠΑΛ. Εδώ αν και είναι κάτι θεματικά εστιασμένο να θυμίσουμε ότι δεν τα κάνουμε αυτά σε κενό, αν θέλετε, νόμου καθώς λειτουργούν σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο τα συμβούλια επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης τα οποία μαζί με την τοπική κοινότητα, με τους δήμους και τα επιμελητήρια κάθε φορά μας επικεντρώνουν που υπάρχει ανάγκη. Εδώ, όμως, όπως καταλαβαίνετε επειδή είναι υποχρεωτικό και είναι γυμνάσιο εκεί θα είναι ακόμα πιο ευρύ με εστίαση σε κάποια μαθήματα τα οποία θα μπορεί να κάνει πιο εξειδικευμένα μετά και στο ΕΠΑΛ. Σίγουρα πάντως μιλάμε για ’26 και μετά και το λέει πολύ καθαρά και η στρατηγική στο τέλος.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τάκης Τσιμπούκης από Πρώτο Θέμα και ΑΠΕ ή ΑΠΕ και Πρώτο Θέμα. Για τον κ. Φλωρίδη, θα ήθελα να μας πει αν μπορεί ο Υπουργός λίγα πράγματα για το νέο αδίκημα που πρόκειται να νομοθετηθεί και αφορά τη στρατολόγηση ανηλίκων. Είναι κακούργημα, είναι πλημμέλημα, πως είναι το σκεπτικό του νέου αδικήματος;
Γ. ΦΛΩΡΙΔΗΣ: Το αδίκημα αυτό που σας είπα ήδη είναι σε ισχύ. Δεν θα γίνει, έγινε. Και προβλέπει ποινές φυλάκισης τέτοιες, οι οποίες με βάση και τη γενική ισχύ στον ποινικό κώδικα μπορεί να οδηγήσουν στη φυλακή. Άρα αυτό νομοθετήθηκε.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κώστας Νούσης από ΕΡΤ. Υπερτονίστηκε νωρίτερα η σημαντικότητα της λειτουργίας της ηλικίας, της επιβεβαίωσης της ηλικίας από το Kids Wallet. Πόσο κοντά είμαστε σε συνεργασία ή συμφωνία με τις πλατφόρμες, ώστε αυτή η λειτουργία να διαδραματίσει το ρόλο της στο να επιβεβαιώνουν ουσιαστικά στις πλατφόρμες αυτό το οποίο πρέπει να κάνουν, να ελέγχουν δηλαδή την πληροφορία που έρχεται στα παιδιά;
Δ. ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΥ: Είναι ένα πάρα πολύ εύλογο ερώτημα και προφανώς ήδη έχουμε ασχοληθεί πολύ με τις πλατφόρμες προκειμένου να βρούμε κοινούς τόπους. Η πρώτη κουβέντα ήταν ότι εμείς ετοιμάζουμε εργαλείο, οι πλατφόρμες, ή τουλάχιστον δυο-τρεις μεγάλες απαντήσανε, «ναι δεν μπορούμε βέβαια, να κάνουμε μόνο κάτι για την ελληνική κυβέρνηση». Το γυρίσαμε ανάποδα και είπαμε, «ωραία. Πείτε μας, λοιπόν, με ποιον τρόπο θέλετε και με ποια τεχνική εσείς θεωρείτε ως πιο δόκιμη, να σας στείλουμε τα δεδομένα», την ώρα που, βέβαια, και η Ευρώπη, όπως σας είπα, από πέρσι το καλοκαίρι τρέχει ένα τέτοιο πιλοτικό. Δηλώσαμε και στο ευρωπαϊκό πιλοτικό συμμετοχή και ήδη η Ελλάδα έχει επιλεγεί ως μια από τις πρώτες χώρες που θα το τρέξουνε. Θεωρώ ότι είμαστε πάρα πολύ κοντά και γιατί πλέον έχει γίνει κατανοητό, με όλη την «φασαρία» που πλέον ευρωπαϊκά γίνεται και με το δεδομένο ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα που βγάζει μια τέτοια εφαρμογή, ότι τις επόμενες βδομάδες, τολμώ να κρίνω και να πω, θα είμαστε έτοιμοι για να έχουμε πλέον στείλει και να μπορούν να λάβουν και οι πλατφόρμες την ηλικία. Και είναι το πιο κρίσιμο για να μπορούν να παρέχουνε συμβατό με την ηλικία των παιδιών περιεχόμενο.
Μπορείτε να δείτε την παρουσίαση του Υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης εδώ.
