«Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Συζητάμε σήμερα για το Ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID, μία πρωτοβουλία με έντονο ελληνικό χρώμα καθότι επιτέλεσε πρόταση του Έλληνα Πρωθυπουργού προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Αυτό νομίζω το επικυρώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό και η παρουσία του Προέδρου Μισέλ στην Αθήνα πριν από περίπου δέκα ημέρες, όταν ξεκινήσαμε την τεχνική εφαρμογή – μία από τις πρώτες χώρες που κατόρθωσε να το κάνει αυτό, από τις πρώτες επτά ήμασταν εμείς. Σήμερα το ανέφερε και ο Πρωθυπουργός προστέθηκαν άλλες δύο η Ισπανία και η Λιθουανία.
Ο μήνας αυτός είναι ο μεταβατικός μήνας ευρωπαϊκά. Την ίδια ώρα που εμείς συζητάμε, ταυτόχρονα σε ευρωπαϊκό επίπεδο συζητείται ακριβώς το ίδιο πράγμα, δηλαδή η εφαρμογή του ευρωπαϊκού πιστοποιητικού από 1η Ιουλίου για όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και βέβαια -το είπαμε και πριν- είναι πολύ μεγάλη η προστιθέμενη αξία της εφαρμογής αυτής της πρότασης στη πράξη για πάρα πολλούς λόγους. Εάν δεν το είχαμε κάνει, τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ θα έπρεπε να μιλήσουν μεταξύ τους διμερώς για να αναπτύξουν συστήματα τα οποία θα μπορούσε ο ένας να επικυρώνει τα συστήματα του άλλου. Αθροιστικά, 351 διμερείς συμφωνίες. Αυτό θα δημιουργούσε προφανή ζητήματα.
Επέτρεψε το ευρωπαϊκό πλαίσιο να ξεκινήσουμε όσοι το επιθυμούσαμε νωρίτερα, 1η Ιουνίου στη δική μας περίπτωση. Και βήμα – βήμα όπως αποδεικνύει και η σημερινή προσθήκη δύο ακόμη κρατών-μελών το κάθε κράτος-μέλος δύναται να αξιοποιεί αυτόν τον μήνα να εντάσσεται στο σύστημα και έτσι με έναν κεντρικό μηχανισμό τόσο έκδοσης όσο και πιστοποίησης αυτών των εγγράφων με κοινά μορφότυπα, με κοινούς μηχανισμούς αξιολόγησης των στοιχείων, επιταχύνεται, διευκολύνεται μία διαδικασία η οποία έχει τον χαρακτήρα απλούστευσης, διευκόλυνσης και προφανώς κανέναν άλλο.
Ήρθε ως πράξη νομοθετικού περιεχομένου έτσι ώστε η νομοθεσία να προλάβει τον κώδικα. Το σύστημα ήταν έτοιμο την ημέρα που παρουσιάστηκε στον Πρόεδρο Μισέλ εκ των πραγμάτων καθότι η ιδέα έχει ελληνικό χρώμα, έπρεπε αυτονόητα να είμαστε και στις πρώτες χώρες που θα ξεκινούσαν να εφαρμόζουν αυτή την πρόταση, την 1η Ιουνίου.
Αυτή η διαδικασία είναι δυναμική. Αλλάζει δηλαδή μέρα με την ημέρα: πριν από λίγες εβδομάδες το αποκαλούσαμε «πράσινο πιστοποιητικό», ήδη ήρθε και άλλαξε η ονομασία του πανευρωπαϊκά. Συνεχώς θα προστίθενται μέριμνες τόσο σε τεχνικό -υποθέτω- όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Άλλωστε θα υπάρξουν οι συγκεκριμένες εξειδικεύσεις που θα έρθουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο τις οποίες αναμένουμε τις επόμενες ημέρες.
Πάντως είναι σίγουρα πάρα πολύ σημαντικό ότι καταφέραμε αφενός να εισηγηθούμε την πρόταση, αφετέρου να είμαστε στους πρώτους που την εφαρμόζουν. Αυτό δεν θα ήταν καθόλου αυτονόητο κάποια χρόνια πριν σε σχέση με τη προσδοκία που θα υπήρχε σε ευρωπαϊκό επίπεδο από εμάς. Δεν θα ήταν αυτονόητο και τώρα. Εργάστηκαν για αυτό πάρα πολλοί μηχανικοί, σε αυτούς αξίζουν τα συγχαρητήρια και θέλω να τα δώσω και προσωπικά όπως τα έχω δώσει προσωπικά σε κάθε έναν από αυτούς. Τους μηχανικούς του ΕΔΥΤΕ εκεί που έγινε η παρουσίαση στον Πρόεδρο Μισέλ και στον Πρωθυπουργό, του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας, στους μηχανικούς της ΗΔΙΚΑ, στους μηχανικούς της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων, στους νομικούς που εργάστηκαν εκτενώς για να μπορέσουμε να είμαστε σήμερα εδώ γιατί πράγματι υπάρχουν και πάρα πολλές νομικές μέριμνες που έπρεπε να ληφθούν υπόψιν.
Και βέβαια εδώ υπάρχει μία ευρύτερη αποτύπωση: καταφέραμε να είμαστε από τους πρώτους που μπόρεσαν να το εκδώσουν επειδή ήδη είχαμε ένα πλήρως ψηφιακό σύστημα εμβολιασμού και είχαμε ένα σύστημα από το Α έως το Ω ψηφιακό το οποίο επίσης χτίστηκε πάρα πολύ γρήγορα. Με δύο ψηφιακά κανάλια, αφενός την πλατφόρμα emvolio.gov.gr αφετέρου την άυλη συνταγογράφηση, τη δυνατότητα να πηγαίνει το κράτος στο πολίτη και να προτείνει ραντεβού. Και βέβαια και φυσικά κανάλια για εκείνους οι οποίοι δεν έχουν ψηφιακές δεξιότητες αξιοποιήθηκαν τα φαρμακεία, τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών, συνολικά τέσσερα κανάλια για να μπορεί κάποιος να κλείνει τα ραντεβού του για το εμβόλιο. Και εδώ ακολουθήθηκαν τρεις αρχές στο σύστημα εμβολιασμού.
Η πρώτη αρχή ήταν αυτή που ανέφερα και πριν: το κράτος πάει στον πολίτη, όχι ο πολίτης στο κράτος. Και αυτή είναι μία συνολική αλλαγή φιλοσοφίας για το πώς πρέπει να σχεδιάζουμε συνολικά τις υπηρεσίες του κράτους. Αυτή είναι λοιπόν η δεύτερη αρχή. Υπάρχει μία ορολογία αυτή που οι Αγγλοσάξονες περιγράφουν ως service design, σχεδιασμός υπηρεσιών. Δηλαδή, να σχεδιάζεις όλες σου τις υπηρεσίες με τον πολίτη στο επίκεντρο όχι τον κρατικό μηχανισμό και να μπορείς να τις κάνεις όσο πιο απλές γίνεται. Αυτή η αρχή ακολουθήθηκε στα εμβόλια, αυτή η αρχή πρέπει να ακολουθηθεί παντού.
Και βέβαια το τελευταίο, η τρίτη αρχή, είναι ότι το κράτος αξιοποίησε τις υποδομές του βέλτιστα. Γιατί ήδη είχαμε, καλή ώρα όπως στο σύστημα που συζητάμε σήμερα, αυτό αναπτύχθηκε από τους μηχανικούς του ΕΔΥΤΕ. Μηχανικοί οι οποίοι εργάζονται εκεί εδώ και χρόνια και τους οποίους αξιοποιήσαμε, στους οποίους επενδύουμε καθημερινά, με τους οποίους συνεργαζόμαστε και, όπως ανέφερα και πριν, είναι η δική τους δουλειά αυτή για την οποία συζητάμε σήμερα.
Εκτιμώ ότι αυτά τα δύο συστήματα, εν τέλει: το σύστημα εμβολιασμού από τη μία και το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό COVID παράγουν δύο μηνύματα, ένα στο εσωτερικό της χώρας, ένα στο εξωτερικό.
Αφενός το σύστημα του εμβολιασμού παράγει το μήνυμα ότι δεν αφορά μόνο το εμβόλιο. Το μήνυμα το οποίο δίνει στους πολίτες είναι ότι αυτό που βλέπετε στο εμβόλιο, εν τέλει, θα το δείτε για τα πάντα, βήμα-βήμα. Σε κάποια πράγματα θα αργήσουμε περισσότερο εκεί που δεν υπάρχουν συστήματα και προφανώς η όλη συζήτηση περί συστημάτων αφορά μία ιστορική πορεία της χώρας, αφορά προφανώς όλες τις κυβερνήσεις οι οποίες ήρθαν πριν από εμάς και τις δικές μας και άλλων κομμάτων γιατί τα συστήματα είναι υποδομές. Δεν αντιπολιτεύεσαι τις γέφυρες, το σύστημα, τους δρόμους. Χτίζεις πάνω σε ό,τι καλό έχεις και το κάνεις θαρραλέα.
Εμείς λοιπόν επιλέξαμε να αξιοποιήσουμε ό,τι δομή υπήρχε και κρίναμε ότι υπήρχε καλά. Και από τα προϊόντα, από τις ίδιες τις δομές γεννήσαμε υπηρεσίες.
Υπήρχε συνταγογράφηση, δεν υπήρχε η άυλη συνταγογράφηση μία επέκταση. Και δείτε την τεράστια πολλαπλασιαστική αξία που είχε για όλους μας. Όχι μόνο στον εθνικό εμβολιασμό και κατά τη φάση του lockdown. Το να μπορεί ο πολίτης που έχει ήδη κατοχυρωμένη σχέση με τον γιατρό του να λαμβάνει μία συνταγή στο κινητό του ειδικά εφέτος, ειδικά πέρσι. Το να χτίζεις προϊόντα από δομές είναι ένα μάθημα που πήραμε και εμείς οι ίδιοι.
Άρα αξιοποιώντας και τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης που θα έρθουν, ένα «σχέδιο Μάρσαλ» για την εποχή μας με τεράστια έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό, θα καλύψουμε όλα τα κενά, όπου δεν υπάρχει σύστημα θα υπάρξει σύστημα, υπάρχει συνταγογράφηση αλλά για παράδειγμα δεν υπάρχει ένα πλήρης ιατρικός φάκελος ασθενούς.
Ανακοινώσαμε ήδη ότι θα χρησιμοποιήσουμε το σύστημα της συνταγογράφησης σαν πρόπλασμα του φακέλου. Ήδη στον εθνικό εμβολιασμό πχ. η συνταγογράφηση αξιοποιήθηκε στις ευπαθείς ομάδες για να μπορούμε να τις προτεραιοποιήσουμε. Άρα περιλαμβάνει ήδη μία μήτρα πληροφοριών για τον καθένα από εμάς για να χτιστεί ο ιατρικός φάκελος. Αλλά ακόμη λείπουν πράγματα, λείπουν πολλά.
Λείπουν τα συστήματα των νοσοκομείων να διαλειτουργούν μεταξύ τους, λείπουν τα συστήματα των ακτινοδιαγνωστικών κέντρων να διαλειτουργούν μεταξύ τους. Αυτό είναι ένα παράδειγμα.
Και εδώ έρχεται το Ταμείο Ανάκαμψης, έρχονται όλες οι διαθέσιμες χρηματοδοτικές πηγές των επόμενων ετών για να μας βοηθήσουν όλη αυτή τη στρατηγική να την υλοποιήσουμε και να καλύψουμε όλα τα κενά. Και άρα βήμα – βήμα να υλοποιηθεί αυτό το οποίο είπα πριν: ο εθνικός εμβολιασμός δεν αφορά μόνο τα εμβόλια, αφορά τα πάντα. Είναι ένα μήνυμα προς όλους ως προς το τι πραγματικά μπορούμε να κάνουμε.
Το ψηφιακό πιστοποιητικό δίνει ένα μήνυμα προς το εξωτερικό ότι η Ελλάδα έχει θέση στο τραπέζι, όχι μόνο θέσει αλλά και φύσει, ότι έχουμε κάθε δυνατότητα να πρωταγωνιστούμε όχι απλώς να μιμηθούμε τα καλά παραδείγματα όπως κάναμε στην αρχή. Το τι έκανε καλά η Αγγλία, η Εσθονία, η Ολλανδία, αλλά αξιοποιώντας τους Έλληνες μηχανικούς, αξιοποιώντας τους τεράστιους πόρους που ήδη έχουμε εντός της χώρας, να επενδύσουμε εκεί και να μπορέσουμε να προσθέσουμε με ιδέες, με καλή εφαρμογή.
Το κάναμε στο σύστημα εμβολιασμού, το κάναμε σε αυτό το πιστοποιητικό, το κάναμε στο σχεδιασμό μας για τα δίκτυα πέμπτης γενιάς. Σε άλλα πράγματα καλύπτουμε εκκρεμότητες, σε άλλα πράγματα είμαστε πίσω, σε άλλα όμως καταφέρνουμε να πάμε στο όριο του τι κάνουν και οι άλλοι. Και να μιλάμε αυξανόμενα για το δικό μας παράδειγμα.
Κατάκτηση της χώρας. Των μηχανικών της, των νομικών της , των πραγματικών της υποδομών. Άρα αυτή είναι εάν θέλετε μία ευρύτερη δουλειά. Αυτό είναι ένα ευρύτερο μήνυμα.
Όλη η ψηφιακή στρατηγική του gov.gr, των 1.165 υπηρεσιών που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στη πλατφόρμα – και προσθέσαμε και άλλη μία σήμερα, το απόσπασμα απολυτηρίου – εν τέλει δίνει και αυτή ένα μήνυμα: θέτουμε τη χώρα σε κίνηση. Και η χώρα μπαίνοντας σε κίνηση παράγει υπηρεσίες για τους πολίτες της και ειδικά για εκείνους που τις έχουν περισσότερο ανάγκη.
Είναι φιλόδοξο ενδεχομένως να πιστεύει κανείς ότι αυτό μπορεί να γίνει εντός τεσσάρων ετών ή μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια, όμως εάν καταφέρουμε σε αυτό να επενδύσουμε όλοι από κοινού και να στοχεύσουμε καλά, δεν είναι φιλόδοξο θα είναι νομοτέλεια. Και επιτρέψτε μου να πω ότι πιστεύω βαθιά ότι είναι απολύτως επιτεύξιμο.
Σας ευχαριστώ».