Ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης έδωσε στις 14-10-2022 συνέντευξη στην εφημερίδα «tomanifesto» και τη δημοσιογράφο Ντόρα Κουτροκόη.
Κύριε Υπουργέ, ας ξεκινήσουμε με το θέμα των τελευταίων ημερών, τις επενδύσεις που ανακοινώνονται. Τι έκανε την Ελλάδα Διεθνές data hub; Και τι σημαίνει για την Ελλάδα η προσέλκυση εταιρειών κολοσσών, όπως η Google, η Amazon και η Microsoft;
Πράγματι, κυρία Κουτροκόη, η Google ανακοίνωσε μια πολύ σημαντική επένδυση που αναμένεται να προσθέσει ως σωρευτικό αποτέλεσμα μέχρι το 2030 περισσότερα από δύο δις ευρώ στο ελληνικό ΑΕΠ, και να δημιουργήσει πάνω από 20.000 νέες, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Η επένδυση αυτή έρχεται να προστεθεί στις αντίστοιχες της Data Realty, της Amazon και της Microsoft στον τομέα των data center, αλλά και σε εκείνες που έχουν ανακοινώσει και υλοποιούν η, Deloitte, η Accenture, η TeamViewer και πολλές ακόμα επιχειρήσεις.
Η διαδικασία προσέλκυσης αυτών των επενδύσεων είναι ουσιαστικά ταυτόσημη με το όραμα του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και με την πορεία του ψηφιακού μετασχηματισμού την τελευταία τριετία. Και αυτό γιατί μιλάμε για μια προσπάθεια που εκτείνεται σε όλα τα επίπεδα. Αν θέλουμε να το κωδικοποιήσουμε, έχουμε αναπτύξει ένα συνεκτικό πλέγμα νομοθετικών και ρυθμιστικών πρωτοβουλιών, οι οποίες επιλύουν εκκρεμότητες με το παρελθόν αλλά δημιουργούν παράλληλα και πρόσφορο έδαφος στην καινοτομία.
Για να μιλήσουμε με συγκεκριμένα παραδείγματα, μέτρησε πολύ το γεγονός ότι καταφέραμε πολύ γρήγορα να βγούμε από τη «λίστα 301» των ΗΠΑ: με τον τρόπο αυτό, η χώρα έπαψε να αντιμετωπίζεται διεθνώς ως «πειρατής» στη χρήση λογισμικού. Εξίσου σημαντικό, όμως, ήταν το μήνυμα που εκπέμψαμε μέσα από την Cloud-first policy, την πολιτική που καθιερώσαμε για το Cloud, η οποία είναι μια από τις πιο πρωτοπόρες στην Ευρώπη σε αυτό τον τομέα.
Όλα αυτά μαζί, φυσικά, με την εμπιστοσύνη που εκπέμπει στο εξωτερικό ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, αλλά και με τις πρόσθετες δυνατότητες που μας δίνει το Ταμείο Ανάκαμψης να «τρέξουμε» ακόμα πιο γρήγορα τον σχεδιασμό μας, έχουν δημιουργήσει ένα περιβάλλον που είναι ελκυστικό για τεχνολογικούς κολοσσούς. Είναι, ουσιαστικά, η απόδειξη ότι η Ελλάδα αλλάζει, ευθυγραμμίζεται με τις τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις και διαμορφώνει αποφασιστικά το ψηφιακό της μέλλον.
Περιμένουμε και άλλες ξένες εταιρείες, τέτοιου μεγέθους, να επενδύσουν χώρα μας σύντομα;
Ναι, υπάρχουν προχωρημένες συζητήσεις για πολλά ακόμη project. Ξέρετε, οι επενδύσεις σε τομείς με έντονα καινοτομικά στοιχεία έχουν την τάση να δημιουργούν «ενάρετους κύκλους» – αυτό που λέμε η μία επένδυση φέρνει την επόμενη. Κάθε νέα επένδυση συνιστά ψήφο εμπιστοσύνης στη χώρα, στην ψηφιακή μας στρατηγική και στέλνει σε διεθνές επίπεδο το μήνυμα ότι η χώρα επιτέλους αποκτά τις προοπτικές που ανταποκρίνονται στην αξία του ανθρώπινου δυναμικού της.
Από πλευράς μας, προσεγγίζουμε κάθε νέα επένδυση ως ένα ακόμα βήμα σε ένα πεδίο που λειτουργεί δυναμικά. Ξέρουμε ότι στην τεχνολογία, όπως και στη ζωή, ισχύει το ρητό ότι «εάν σταματήσεις να κάνεις πετάλι, πέφτεις». Για τον λόγο αυτό, αντλούμε από κάθε νέα επένδυση δυναμική, αξιοπιστία και αυτοπεποίθηση, ώστε να συνεχίσουμε να κινούμαστε και, μάλιστα, με ακόμα μεγαλύτερο ρυθμό.
Ποια είναι τα μεγαλύτερα έργα αναβάθμισης του δημόσιου τομέα, των επιχειρήσεων και των δικτύων που θα χρηματοδοτηθούν με ευρωπαϊκά κονδύλια, από το Ταμείο Ανάκαμψης;
Το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ένα «Σχέδιο Μάρσαλ» της εποχής για την Ελλάδα, καθώς διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο προς δύο κατευθύνσεις: από τη μία είναι η χρηματοδότηση όλων εκείνων των έργων που δεν είχαν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια και από την άλλη είναι η δυνατότητα που μας δίνει να κινηθούμε με ταχύτητα προς το αύριο και να απελευθερώσουμε τις μεγάλες δυνατότητες των Ελλήνων ερευνητών, των Ελλήνων πληροφορικών, των Ελλήνων μηχανικών.
Το Ταμείο Ανάκαμψης αφορά στα περισσότερα μεγάλα ψηφιακά έργα, όπως αυτά έχουν αποτυπωθεί στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού. Το ERP, το εργαλείο Δημοσιονομικής Διαχείρισης του κράτους, που θα μας επιτρέψει να αξιοποιούμε με τον καλύτερο τρόπο κάθε διαθέσιμο πόρο, είναι ένα παράδειγμα μεγάλου έργου που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αξίζει να αναφερθούν οι δράσεις που θα φέρουν αυτό που αποκαλούμε «ψηφιακό ΕΣΥ», όπως ο ψηφιακός φάκελος ασθενούς. Υπάρχουν ακόμα προγράμματα για την επέκταση του δικτύου οπτικών ινών, αλλά και έργα στοχευμένα σε συγκεκριμένες ομάδες, όπως η «Ψηφιακή Μέριμνα» και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Ουσιαστικά, το Ταμείο Ανάκαμψης μας επιτρέπει να χρηματοδοτήσουμε το σύνολο της ψηφιακής μας στρατηγικής – δηλαδή τόσο των αναγκαίων ψηφιακών έργων, όσο και των επιθυμητών. Και, καθώς η υλοποίηση αυτών των έργων θα συναντά την εκθετική αύξηση της ψηφιοποίησης σε κράτος και οικονομία, πεποίθησή μας είναι ότι το 2025 η Ελλάδα θα έχει αλλάξει κλίμακα, αναβαθμίζοντας ριζικά τόσο τη διεθνή της θέση, όσο και τις προοπτικές της.
Ένα χρόνιο ζήτημα ήταν και παραμένει για αρκετούς συμπολίτες μας η ταχύτητα στην απονομή των συντάξεων. Πώς και πόσο συμβάλλει στην επίλυσή του ο ψηφιακός μετασχηματισμός;
Θα σας πω ότι το 2019 συνέβαινε το εξής παράδοξο: η χώρα να έχει τα χρήματα για να απονείμει άμεσα τις συντάξεις, αλλά να μην είναι σε θέση να τις υπολογίσει άμεσα. Αυτό οφειλόταν σε μια σειρά από αρρυθμίες της Διοίκησης, τις οποίες καταπολεμά καθημερινά η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας. Μια από αυτές προφανώς είναι και το γεγονός ότι το ασφαλιστικό ιστορικό των περισσότερων ταμείων που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ δεν ήταν ψηφιοποιημένο – και είναι κάτι που βελτιώνουμε σταδιακά.
Σύμφωνα με τα στατιστικά του ΕΦΚΑ, έχει εκδοθεί το 97% των ληξιπρόθεσμων συντάξεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 123.000 συντάξεις που εκδόθηκαν συνολικά το 2019 πέρυσι φτάσαμε στις 225 χιλιάδες και φέτος θα προσεγγίσουμε τις 300.000. Και είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που έχουμε συνδράμει το εξαιρετικό έργο της ομάδας του Κωστή Χατζηδάκη.
Οι συντάξεις είναι ένα μόνο κομμάτι της συνεργασίας μας με το Υπουργείο Εργασίας. Πρόσφατα ανακοινώσαμε την ψηφιακή διαδικασία για την πιστοποίηση αναπηρίας, που είναι η πρώτη διαδικασία που εντάσσεται στην Εθνική Πύλη Αναπηρίας. Επιπλέον, έχουμε θέσει σε εφαρμογή την υπηρεσία myTEKA, μέσω της οποίας οι νέοι ασφαλισμένοι αποκτούν τον έλεγχο της επικουρικής τους ασφάλισης. Και βέβαια, έχουμε ψηφιοποιήσει μια σειρά διαδικασιών του eΕΦΚΑ και της ΔΥΠΑ. Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι η ψηφιακή πολιτική είναι μια κατεξοχήν κοινωνική πολιτική, που παράγει προστιθέμενη αξία στην καθημερινότητα όλων των πολιτών, και ιδίως των πιο αδύναμων.
Υπάρχουν ψηφιακές μεταρρυθμίσεις στο gov.gr που δεν είχαν την ανταπόκριση που αναμένατε;
Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει: η ανταπόκριση των πολιτών υπερβαίνει τις προσδοκίες μας. Και είναι κάτι που αποτυπώνεται στην αύξηση που καταγράφουν τα τελευταία χρόνια οι ψηφιακές συναλλαγές με το Δημόσιο: από τα 8,8 εκατομμύρια του 2018 πήγαμε στα 34 εκατομμύρια το 2019 και στα 94 εκατομμύρια το 2020. Πέρυσι κινηθήκαμε στα 567 εκατομμύρια και φέτος υπολογίζουμε ότι θα φτάσουμε το ένα δισεκατομμύριο. Αν αυτόν τον αριθμό τον διαιρέσουμε προς τους ενήλικες πολίτες, αυτό μεταφράζεται κατά μέσο όρο σε περισσότερες από 100 αλληλεπιδράσεις του πολίτη με το Δημόσιο που έχουν γίνει ψηφιακά, χωρίς να περιμένουμε σε κάποια ουρά.
Εξαρχής έχουμε δώσει προτεραιότητα στις πιο συχνές αλληλεπιδράσεις με το κράτος, διότι έτσι πολλαπλασιάζεται το όφελος για τον πολίτη. Δεν μένουμε όμως εκεί, αλλά κάθε διαδικασία που ψηφιοποιούμε φροντίζουμε να την εξελίσσουμε και να την επεκτείνουμε διαρκώς, μέσα από τις ανάγκες που ανακύπτουν στην καθημερινότητα των πολιτών. Στόχος μας είναι η διαρκής βελτίωση του κράτους και της εξυπηρέτησης που αυτό παρέχει στον πολίτη και στην επιχείρηση.
Έχουν οι Έλληνες τις ψηφιακές δεξιότητες για να ακολουθήσουν όλες αυτές τις αλλαγές στην καθημερινότητά τους;
Οι πολίτες ήταν έτοιμοι για την ψηφιακή μετάβαση που πραγματοποιούμε την τελευταία τριετία. Οι περισσότεροι διαθέτουν – και με το παραπάνω – τις απαραίτητες δεξιότητες για να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες του gov.gr, ενώ παράλληλα φροντίζουμε να δημιουργούμε τα κατάλληλα φυσικά σημεία επαφής ώστε να μην αφήσουμε κανέναν πίσω. Και τέλος, βλέπουμε σε μεγάλο βαθμό τις νεότερες γενιές να βοηθούν ουσιαστικά τους μεγαλύτερους να ανταποκριθούν.
Αυτός ο συνδυασμός «ψηφιακής ετοιμότητας» και «ψηφιακής αλληλεγγύης» αποτυπώθηκε νομίζω πολύ ανάγλυφα στον εμβολιασμό: είδαμε τη μεγάλη πλειονότητα των συμπολιτών μας να κλείνουν με λίγα κλικ το ραντεβού τους, είδαμε τα φαρμακεία και τα ΚΕΠ να επιτελούν τον ρόλο που τους ανατέθηκε και είδαμε και πολλά εγγόνια να προγραμματίζουν τον εμβολιασμό του παππού και της γιαγιάς τους. Και αυτή η εικόνα μπορεί να λειτουργήσει, αν θέλετε, ως πυξίδα για το κοινό ψηφιακό μας μέλλον.
Πού βρίσκεται η χώρα μας στην κινητή τηλεφωνία και σε θέματα συνδεσιμότητας σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες; Υπάρχει πρόοδος στο κομμάτι του κόστους των τηλεπικοινωνιών;
Η εικόνα σύμφωνα με τους διεθνείς δείκτες είναι ότι τα πηγαίνουμε πολύ καλά στην κινητή, όπου είμαστε παγκοσμίως στην 25η θέση, και ότι έχουμε μεγάλα περιθώρια βελτίωσης στη σταθερή. Ο σχεδιασμός μας ως προς τις επενδύσεις – ιδίως σε οπτική ίνα – που πρέπει να γίνουν στη σταθερή τηλεφωνία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και είμαστε πολύ κοντά ώστε να φτάσουμε στον στόχο που έχουμε θέσει.
Ως προς το κόστος των τηλεπικοινωνιών, η πρόοδος αποτυπώνεται ήδη στους λογαριασμούς των πολιτών. Και αυτό συνιστά αποτέλεσμα τόσο της ολοένα και καλύτερης λειτουργίας του ανταγωνισμού στις τηλεπικοινωνίες όσο και της πολιτικής μας για τη μείωση των φορολογικών βαρών. Συγκεκριμένα, από τις αρχές του 2022 το τέλος κινητής και καρτοκινητής έχει μηδενιστεί για τους νέους έως 29 ετών και έχει μειωθεί στο 10% για όλους τους καταναλωτές άνω των 30.
Οι εκλογές πλησιάζουν; Σε ποια εκλογική περιφέρεια θα σας δούμε; Θα επιδιώξετε, εάν η ΝΔ εξασφαλίσει μία νέα τετραετία, να παραμείνετε στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης;
Ο Πρωθυπουργός έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι οι εκλογές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε μπροστά μας αρκετό χρόνο ακόμα ώστε να υλοποιήσουμε ακόμα περισσότερες μεταρρυθμίσεις, ακόμα περισσότερες πρωτοβουλίες που βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών και που αναβαθμίζουν τις προοπτικές της χώρας. Παραμένω, λοιπόν, προσηλωμένος στα καθήκοντά μου και τα υπόλοιπα θα έχουμε τον χρόνο να τα συζητήσουμε στην ώρα τους.