Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Η Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων καλείται σήμερα να ψηφίσει σχετικά με ένα σχέδιο νόμου του οποίου ο τίτλος μαρτυρά όχι μόνο το περιεχόμενο, αλλά και τη στόχευσή του: «Επενδύω στην Ελλάδα». Πρόκειται για ένα σχέδιο νόμου που ακουμπά όλες τις πτυχές της επενδυτικής διαδικασίας και εισάγεται όχι μόνο έπειτα από μια τυπική διαβούλευση, αλλά και από έναν άτυπο κοινωνικό διάλογο – ένα διάλογο ο οποίος διεξάγεται εδώ και αρκετά χρόνια, τα χρόνια της κρίσης.
Και αφορά το τι είδους χώρα θέλουμε, τι παραγωγικό μοντέλο θέλουμε και το αν η χώρα θα καταφέρει να βγει από την κρίση με ένα διαφορετικό μοντέλο από εκείνο μέσω και λόγω του οποίου μπήκε στην κρίση. Να περάσουμε δηλαδή από τους μη εμπορεύσιμους κλάδους της οικονομίας στους εξωστρεφείς κλάδους της οικονομίας, στις εξαγωγές, στις άμεσες ξένες επενδύσεις, στην καινοτομία, σε όλα αυτά τα οποία η χώρα μας μπορεί να γίνει – αλλά που σήμερα ακόμα δεν είναι.
Αν έπρεπε να κάνουμε μια αναλογία από το χώρο της πληροφορικής για τις αναπτυξιακές προοπτικές της πατρίδας μας, θα λέγαμε πως η Ελλάδα είναι μια χώρα με το σωστό υλισμικό αλλά με προβληματικό λογισμικό. Μια χώρα με σωστό hardwareαλλά λάθος software. Με όλα τα πλεονεκτήματα εκείνα σε σχέση με την τοποθεσία της, με τα φυσικά πλεονεκτήματα, με τους ανθρώπινους πόρους, αλλά με θεσμούς όχι πάντοτε καλά στοχευμένους, όχι πάντοτε σωστά προσανατολισμένους. Η πιο δύσκολη δουλειά, για να αλλάξουμε το παραγωγικό μας μοντέλο είναι αυτή: να αλλάξουμε λογισμό, να αλλάξουμε τους «κανόνες του παιχνιδιού».
Έτσι, σε αυτό το σχέδιο νόμου περιλαμβάνεται μια σειρά από διατάξεις της αρμοδιότητας του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μιλήσαμε αναλυτικά για αυτές και στις επιτροπές:
• Ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης: Θα συλλέξει τα γεωχωρικά δεδομένα που σήμερα βρίσκονται διάσπαρτα, συχνά μη ψηφιοποιημένα, όχι μόνο στο κεντρικό κράτος αλλά στους ΟΤΑ. Και τα δεδομένα αυτά πρέπει να μπορέσουν να συγκεντρωθούν, να ψηφιοποιηθούν, να τα παρέχουμε στους πολίτες δωρεάν, με τρόπο απλό, έγκυρο και πλήρη – για παράδειγμα οι ισχύουσες χρήσης γης, οι όροι δόμησης, η ρυμοτομία.
• Η ενιαία ψηφιακή πύλη της δημόσιας διοίκησης, το gov.gr: Το gov.gr θα συγκεντρώσει τις διάσπαρτες ψηφιακές υπηρεσίες του δημοσίου και που σταδιακά, μέσα από τη διαλειτουργικότητα, θα γίνουν ολοένα και περισσότερες και έχουμε ήδη πει ότι τους πρώτους μήνες του επόμενου χρόνου μια πρώτη μορφή αυτής της πύλης θα είναι διαθέσιμη στους πολίτες.
• το Εθνικό Πλαίσιο Απλούστευσης Διαδικασιών. Το ΕΠΑΔ θα αποτελέσει τον οδηγό καταγραφής και απλοποίησης κάθε διοικητικής διαδικασίας, με στόχο την οριζόντια καταπολέμηση της γραφειοκρατίας – που είναι και η βασική δουλειά αυτού του νέου υπουργείου.
• τη νέα Γενική Διεύθυνση Κυβερνοασφάλειας, τη νέα δομή που ουσιαστικά θα είναι ο εθνικός συντονιστής για την πολιτική της κυβερνοασφάλειας εντός της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών.
Εκεί που θα ήθελα να σταθώ παραπάνω είναι στις περισσότερες διατάξεις που αφορούν το Υπουργείο σε αυτό το σχέδιο νόμου, σε ό,τι αφορά τα ζητήματα αδειοδότησης των συστημάτων κεραιών. Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί ένα καλό παράδειγμα παρέμβασης που έρχεται να διορθώσει μια χρόνια στρέβλωση. Στρέβλωση που υπάρχει από τη δεκαετία του ’90, όταν ξεκίνησε η κινητή τηλεφωνία στη χώρα μας.
Ξεκινώ από αυτό που δεν περιλαμβάνεται στο σχέδιο νόμου αλλά έχει απασχολήσει τους περισσότερους, που έχει να κάνει με την ακτινοβολία των συστημάτων κεραιών. Στην Ελλάδα έχουμε περίπου 16500 κεραίες σε 14500 μοναδικές τοποθεσίες. Υπάρχει ένας διεθνής οργανισμός, η ICNIRP, που ορίζει τα διεθνή όρια ακτινοβολίας. Η χώρα μας έχει νομοθετήσει τα να κινούμαστε σε ακόμα χαμηλότερες ακτινοβολίες από τα διεθνή όρια – συγκεκριμένα στο 70% των ορίων αυτών και στην περίπτωση που υπάρχει σχολείο ή νοσοκομείο σε απόσταση 300 μέτρων στο 60%.
Κάθε χρόνο γίνονται έλεγχοι. Πέρυσι, η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας έκανε 2500 ελέγχους. Πόσες ήταν πάνω από τα δικά μας χαμηλά όρια; Μόλις τέσσερις – και σίγουρα όχι πάνω από τα διεθνή όρια. Είναι δεδομένη η αγωνία και είναι δεδομένο ότι πρέπει να έχουμε τεράστια μέριμνα για ζητήματα υγείας και για ζητήματα που αφορούν την προστασία των πολιτών. Όμως αυτό είναι ένα ζήτημα που το έχουμε ρυθμίσει με πρόσθετες μέριμνες από την πλευρά του Ελληνικού κράτους.
Τι αλλάζει στις κεραίες; Αλλάζει η διαδικασία αδειοδότησης των κεραιών, διότι εκεί υπήρχε ένας παραλογισμός. Για παράδειγμα, μια κεραία άλλαζε από 3G σε 4G και έπρεπε να ξαναπεράσει το σύνολο της αδειοδότησης. Υπήρχε ένα γκρίζο καθεστώς, το οποίο είχε και στοιχεία παραλογισμού. Για παράδειγμα, έπρεπε να βγει πάλι πολεοδομική άδεια σε μια ήδη χωροθετημένη κεραία. Τέτοιου τύπου παραλογισμοί λύνονται από τις προς ψήφιση διατάξεις. Και είναι αναγκαία συνθήκη να λυθούν και από ένα άλλο πρίσμα.
Γιατί εδώ το ζήτημα δεν είναι να λύσουμε μια εκκρεμότητα που υπάρχει εδώ και χρόνια- το πρίσμα είναι εμπροσθοβαρές και έχει να κάνει με το πώς θα περάσουμε στη νέα εποχή. Έχουμε μπροστά μας τα δίκτυα πέμπτης γενιάς, ακούμε παντού για το 5G. Είναι ένα ζήτημα που συζητείται διεθνώς, συζητείται και με άλλους όρους. Η Ελλάδα πρέπει να μη χάσει και αυτό το τραίνο. Άρα εκεί έχουμε ένα δίλημμα: ή θα ανταποκριθούμε στα νέα λειτουργικά δεδομένα, ή θα μείνουμε σε μια γκρίζα κατάσταση και θα χάσουμε και αυτό το τραίνο. Το μήνυμά μας, λοιπόν, είναι σαφές: με τις προωθούμενες αλλαγές οι κεραίες ή αδειοδοτούνται ή γκρεμίζονται. Το γκρίζο τελειώνει.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Το παρόν σχέδιο νόμου έρχεται προς ψήφιση λίγο μετά τη συμπλήρωση των πρώτων εκατό ημερών της νέας Κυβέρνησης. Και έρχεται να πλαισιώσει και να συμπληρώσει τα θεσμικά εργαλεία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που καθιερώθηκαν με το νόμο 4623/2019. Πρόκειται για την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης ενός κύκλου νομοθέτησης των αλλαγών που θέλουμε να υλοποιήσουμε. Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε ότι είναι «το τέλος της αρχής».
Η έννοια των πρώτων «100 ημερών» έχει έναν μεγάλο ιστορικό συμβολισμό, που ξεκινά από τον Ρούζβελτ – ξεκινά από τη δεκαετία του 1930 και κυρίως στα 13 εκείνα νομοσχέδια του Ρούσβελτ το 1933, που εισήγαγαν το «New Deal» και έδωσαν ώθηση να βγει η Αμερική από τη δική της μεγάλη κρίση.
Στις δικές μας 100 ημέρες κάναμε πάρα πολλά. Και είναι ταυτισμένες – και αυτή είναι μια ποιοτική διαφορά – με το τέλος της κρίσης και όχι με το μέσο ή την αρχή της. Και ακριβώς γι’ αυτό πλέον το ζητούμενο δεν είναι να υπερβούμε την κρίση. Το ζητούμενο είναι πώς θα πορευτούμε από εδώ κι εμπρός. Περισσότερο λοιπόν από τις προηγούμενες 100 ημέρες τα ζητούμενο είναι πού θα πάει η χώρα τα επόμενα δέκα χρόνια.
Με τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις είναι δεδομένο πως σύντομα θα δούμε μπροστά μας πράγματα τα οποία μοιάζουν με επιστημονική φαντασία. Για παράδειγμα, μιλώντας για τα δίκτυα πέμπτης γενιάς, μέσα από τις εφαρμογές τους ήδη – αν τις δει κανείς πώς αναπτύσσονται – μοιάζουν να έρχονται από πολύ μακριά στο μέλλον. Σε όποιον είναι σκεπτικός, αυτό που θα τον παρότρυνα να κάνει θα ήταν να συγκρίνει το 1993 με το 2003 και το πώς έχει αλλάξει η ζωή μας από το διαδίκτυο μέσα σε μια δεκαετία.
Οι αλλαγές τώρα θα είναι ακόμα πιο ραγδαίες. Και δεν μπορούν να υποστηριχθούν από θεσμούς, δομές και δίκτυα που σχεδιάστηκαν για την προηγούμενη εποχή από αυτή που ζούμε. Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση θα φέρει ακόμα μεγαλύτερες αλλαγές. Άρα το πρώτο βήμα είναι να βγάλουμε τα εμπόδια του παρελθόντος. Τέτοιου τύπου ενέργειες προκύπτουν από τις προτεινόμενες νομοθετικές αλλαγές. Και εκτιμώ πως υπό αυτό το πρίσμα θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε συνολικά και το προς ψήφιση σχέδιο νόμου – μέσω της απάντησης στο ερώτημα: πώς θέλουμε να είναι η Ελλάδα σε δέκα χρόνια από σήμερα.
Θέλουμε να βρεθεί δίπλα στα κράτη που διακρίνονται για την τεχνολογική τους πρόοδο; ή θέλουμε να ακολουθεί ασθμαίνοντας τις εξελίξεις;
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Σε τελική ανάλυση, το μέλλον, ή το σχεδιάζεις ή το υφίστασαι. Και αυτή τη φορά θα πρέπει να κάνουμε το πρώτο.
Σας ευχαριστώ πολύ.