Άρθρο του Γενικού Γραμματέα Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών Λεωνίδα Χριστόπουλου στην εφημερίδα «Παραπολιτικά» στις 24/10/2020.
Το ερώτημα αν η πανδημία υπήρξε όντως καταλύτης για τον ταχύτατο ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, διατυπώνεται συχνά, τόσο από τους πολίτες όσο και από ειδικούς. Πρόκειται για μια εύλογη απορία, ιδίως αν σκεφτεί κανείς την επιτυχημένη υλοποίηση της κυβερνητικής ψηφιακής πολιτικής, από την πρώτη φάση της υγειονομικής κρίσης . Μιας δυναμικής πολιτικής η οποία έκανε γνωστή στους πολίτες την αξία του ψηφιακού μετασχηματισμού τόσο ως όπλο ενάντια στη γραφειοκρατία όσο και ως πυλώνα ανάπτυξης και ευημερίας.
Το παραπάνω ερώτημα όμως τείνει να παραγνωρίσει ένα βασικό δεδομένο. Καμία δημόσια πολιτική δεν μπορεί να υλοποιηθεί γρήγορα και αποτελεσματικά, χωρίς να έχει σχεδιαστεί πάνω σε γερά θεμέλια. Όσο και αν το δυσάρεστο γεγονός της πανδημίας, επιτάχυνε τις θετικές εξελίξεις, αυτό που μας επέτρεψε να προχωρήσουμε με σταθερά και σίγουρα βήματα στις αναγκαίες αλλαγές ήταν ο αρχικός μας προγραμματισμός. Το συμπέρασμα αυτό συνάγεται από μια σειρά πραγμάτων.
Σε επίπεδο πολιτικής βούλησης, η προτεραιότητα της Κυβέρνησης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, είχε εκφραστεί από τον Πρωθυπουργό τόσο προεκλογικά όσο και στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή. Ήταν προφανές πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος στην προηγούμενη θητεία του ως Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, είχε θεσμοθετήσει ένα από τα πιο σύγχρονα θεσμικά πλαίσια στην Ευρώπη για τα ανοικτά δεδομένα του Δημοσίου, θα έδινε ιδιαίτερη βαρύτητα στην πολιτική αυτή. Και είναι εξίσου προφανές, πως σε επίπεδο σχεδιασμού κυβερνητικού προγράμματος, η παραδοχή πως δεν υπάρχει ανεπτυγμένη χώρα που να μην προετοιμάζεται για τις αλλαγές που επιφέρουν οι τεχνολογικές εξελίξεις παγκοσμίως, είχε οδηγήσει στο να εκπονηθεί συγκεκριμένο σχέδιο ώστε η χώρα να καταστεί ανταγωνιστική, στη νέα ψηφιακή εποχή. Αυτό αποδεικνύεται άλλωστε και από την νέα επένδυση της Microsoft, η οποία βάζει την Ελλάδα στον πυρήνα του διεθνούς ψηφιακού χάρτη και την καθιστά κόμβο σημαντικών επενδύσεων.
Σε διοικητικό επίπεδο, η δημιουργία μιας σύγχρονης δομής, εξοπλισμένης με όλα τα απαραίτητα εργαλεία για την εκπλήρωση της παραπάνω αποστολής, πήρε σάρκα και οστά εξ’αρχής, δηλαδή με την ίδια τη θεσμοθέτηση του νέου Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Το Υπουργείο αυτό θεμελιώθηκε διοικητικά, οργανωτικά και νομοθετικά ακριβώς πάνω στην πεποίθηση πως οι όποιες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται γρήγορα και χωρίς τις παθογένειες του παρελθόντος, προκειμένου να υλοποιούνται άμεσα οι σχεδιαζόμενες πολιτικές. Καθυστερήσεις στον τομέα αυτόν δεν επιτρέπονται καθώς εντείνουν τον κίνδυνο η χώρα να μένει πίσω όσον αφορά τον διεθνή τεχνολογικό ανταγωνισμό.
Πράγματι η πανδημία έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για πιο γρήγορη υλοποίηση του κυβερνητικού σχεδίου. Και είναι αλήθεια πως πολλές από τις τεχνολογικές λύσεις που δημιουργήθηκαν, ήταν απόρροια μιας ευρύτερης πολιτικής αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης. Από την άλλη, τόσο οι πολιτικές που σχετίζονται άμεσα με την κρίση, όσο και εκείνες που ήταν ήδη προγραμματισμένες και απλώς επιταχύνθηκε η υλοποίηση τους, κατέστησαν εφικτές, σε αυτούς τους χρόνους, λόγω των γερών θεμελίων που είχαν ήδη τεθεί τόσο από τον Πρωθυπουργό όσο και από τα στελέχη που συμμετείχαν στη διαμόρφωση του συγκεκριμένου κυβερνητικού προγράμματος, μεταξύ των οποίων και ο Υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης. Η απάντηση λοιπόν στο αρχικό ερώτημα είναι η εξής: δεν είναι η πανδημία, αλλά ο σωστός κυβερνητικός σχεδιασμός και η πολιτική βούληση.