Ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης έδωσε στις 09/01/2022 συνέντευξη στο ένθετο «Κ Επιχειρείν» της εφημερίδας «Καθημερινή» και τον δημοσιογράφο Δημήτρη Δελεβέγκο.
Τον Φεβρουάριο θα συμπληρωθούν δύο χρόνια από τότε που ξέσπασε η πανδημία στην Ελλάδα, επιταχύνοντας τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Τι έχει αλλάξει από τότε μέχρι σήμερα;
Η Ελλάδα του 2021είναι μια χώρα που ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία, μια χώρα που αποδεικνύει διαρκώς ότι αλλάζει κι εξελίσσεται. Όταν αναλάβαμε, τον Ιούλιο του 2019, ο ψηφιακός μετασχηματισμός ήταν από τις μεγάλης εκκρεμότητες του ελληνικού κράτους. Ωστόσο, ειδικά στον συγκεκριμένο τομέα, η πανδημία λειτούργησε ως επιταχυντής. Το Δημόσιο άρχισε να παρέχει εύχρηστες ψηφιακές υπηρεσίες, σχεδιασμένες από την σκοπιά της εξυπηρέτησης του πολίτη και όχι του κράτους. Έτσι, άρχισε να αλλάζει η ευρύτερη αντίληψη του πολίτη για το κράτος και τις δυνατότητές του. Εξαρχής σχεδιάζαμε τις υπηρεσίες μας με τη φιλοσοφία πως οι αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα θα μείνουν και μετά την πανδημία ως παράγοντας διευκόλυνσης της καθημερινότητας για όλους. Άρα, έπρεπε όλα να σχεδιαστούν σωστά, όπως και έγινε.
Οι πολίτες πώς ανταποκρίθηκαν σε αυτό;
Οι πολίτες από την πρώτη στιγμή αγκάλιασαν τις ψηφιακές υπηρεσίες, κάτι που αποδεικνύεται αριθμητικά. Παρατηρείται μια εκθετική αύξηση. Από τα 8.800.000 ψηφιακές συναλλαγές το 2018, φτάσαμε σε 94.000.000 το 2020 και η πρόβλεψη για το 2021 είναι να ξεπεράσουμε κατά πολύ τα 300.000.000. Επιπλέον, με τα χρήματα που θα εισρεύσουν στη χώρα από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης που είναι ένα Σχέδιο Μάρσαλ της εποχής μας, μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε το σύνολο των έργων της ψηφιακής μας στρατηγικής. Τίποτε από αυτά δεν έμοιαζε αυτονόητο πριν από δυο χρόνια. Βλέπουμε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να κάνει ένα μεγάλο άλμα προόδου, όπως τόνισε πρόσφατα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Τι είδους ψηφιακούς «νεωτερισμούς» θα δούμε την επόμενη χρονιά;
Προσπαθούμε πάντοτε να υλοποιούμε υπηρεσίες με αυξημένη προστιθέμενη αξία για τον πολίτη. Θα άξιζε να αναφερθεί η υπηρεσία γνησίου της υπογραφής, τα στάδια της οποίας ολοκληρώθηκαν πριν από ένα μήνα. Πρώτα ψηφιοποιήσαμε την έκδοση εξουσιοδότησης και υπεύθυνης δήλωσης, και μάλιστα ήταν οι πρώτες νέες υπηρεσίες που ενσωματώσαμε στο gov.gr. Από τον Νοέμβριο, δώσαμε τη δυνατότητα οι πολίτες να μπορούν να βεβαιώνουν ψηφιακά το γνήσιο της υπογραφής τους για οποιοδήποτε έγγραφο αλλά και να συντάσσουν ψηφιακά ιδιωτικά συμφωνητικά. Πρακτικά, δεν υπάρχει λόγος να επισκεφτούν ξανά ΚΕΠ για γνήσιο της υπογραφής. Αυτό είναι το σκεπτικό μας για όλες τις υπηρεσίες. Εξίσου σημαντικές για τον πολίτη και τον χρόνο του είναι η ίδρυση ατομικής επιχείρησης ψηφιακά, η απλούστευση και ψηφιακή μεταβίβαση ακινήτου με μία μόνο επίσκεψη στον συμβολαιογράφο, η ψηφιακή ανανέωση διπλώματος οδήγησης και άδειας κυκλοφορίας. Σε αυτήν τη λογική, θέλουμε ο πολίτης να μπορεί να αλληλεπιδρά με το Δημόσιο ψηφιακά, σε ένα μόνο σημείο, με ενιαίο τρόπο.
Κάνετε λόγο συχνά για «αποχαλκοποίηση» στις τηλεπικοινωνίες, τη μετάβαση από το χαλκό στην οπτική ίνα. Πόσο εύκολη θα είναι η μετάβαση αυτή;
Η Ελλάδα έχει καλές επιδόσεις στην κινητή τηλεφωνία, είναι 25η στον κόσμο, αλλά όχι στην σταθερή όπου είναι στην 100ή θέση. Αυτό έχει να κάνει με το γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας και με την καθυστέρηση στη αποχαλκοποίηση καθώς και με τις επενδύσεις την ανάπτυξη δικτύων νέας γενιάς. Η «αποχαλκοποίηση» είναι το μέσο για ταχύτερη και πιο αξιόπιστη συνδεσιμότητα. Αυτό πρακτικά σημαίνει καλύτερη πρόσβαση στο ίντερνετ για όλους. Ταυτόχρονα, ταχύτητα και αξιοπιστία στη σύνδεση είναι τα δύο στοιχεία που θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό την προοπτική κάθε χώρας ως προς τις επιδόσεις της στην ψηφιακή οικονομία. Η μετάβαση από τον χαλκό στην οπτική ίνα πλέον είναι μια εκκρεμότητα της χώρας με το πρόσφατο παρελθόν: οι προηγμένες τεχνολογικά χώρες, η Ευρωπαϊκή Ένωση σε θεσμικό επίπεδο, έχουν προχωρήσει στο επόμενο βήμα, το δορυφορικό Ίντερνετ ευρείας χρήσης.
Για τη συνδεσιμότητα ισχύει αυτό που λέμε αρκετές φορές στον ψηφιακό μετασχηματισμό: το μέλλον ή το σχεδιάζεις ή το υφίστασαι. Και εμείς είμαστε αποφασισμένοι να το σχεδιάζουμε. Για τον λόγο αυτό, «τρέχουμε» ταυτόχρονα μια σειρά από προγράμματα με σκοπό να καλύψουμε το χαμένο έδαφος και να ευθυγραμμιστούμε στις νέες εξελίξεις. Μέσω της «αποχαλκοποίησης» μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά την καθημερινότητά μας και τις δυνατότητες της χώρας να αποτελέσει ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις, ερευνητικές και επιχειρηματικές πρωτοβουλίες.
Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη τα προγράμματα Ultra Fast Broadband, Super Fast Broadband και σε σχεδιασμό το Fiber Readiness, ενώ πριν από δύο μήνες υπογράψαμε την ΚΥΑ για το δορυφορικό Ίντερνετ ευρείας χρήσεως. Όλα αυτά προστίθενται στα έργα που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης για τη μετάβαση από τον χαλκό στις οπτικές ίνες, καθώς και για τα υποθαλάσσια καλώδια που θα διασυνδέσουν τα νησιά με την ηπειρωτική Ελλάδα. Έτσι, οι πολίτες θα δουν σύντομα την πρόοδο αυτή στην καθημερινότητά τους.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η ενίσχυση της ψηφιακής διακυβέρνησης αποτελεί μία υπερεκτιμημένη «πανάκεια». Τι θα απαντούσατε;
Ότι η άποψη αυτή είναι κάθετα λανθασμένη. Η τεχνολογία είναι ένα πολύ ισχυρό εργαλείο άρσης των ανισοτήτων. Για παράδειγμα, οι γονείς των παιδιών που κάνουν λογοθεραπείες, εργοθεραπείες και ψυχοθεραπείες ήταν μέχρι το καλοκαίρι του 2020 υποχρεωμένοι να υποβάλλουν κάθε μήνα τα ίδια δικαιολογητικά στην ίδια ατελείωτη ουρά στον ΕΟΠΥΥ για να πληρωθούν τη δαπάνη των θεραπειών. Τώρα μπορούν να το κάνουν μέσα σε λίγα λεπτά, από το σπίτι τους. Ο εργαζόμενος που δεν θα χάσει ένα μεροκάματο για μια εξουσιοδότηση, ο γονιός που δεν έχει που να αφήσει το παιδί του για να περιμένει στα γκισέ, οι νέοι που αναζήτησαν ένα καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό αλλά έχουν ακόμα ανοιχτές υποθέσεις στην Ελλάδα, το άτομο με αναπηρία που συναντά σοβαρά προβλήματα προσβασιμότητας στις δημόσιες υπηρεσίες, όλοι αυτοί, αλλά τελικά όλοι μας ανεξαιρέτως, μέσα από τις ψηφιακές υπηρεσίες, μέσα από την απλοποίηση διαδικασιών και μέσα από τη διασύνδεση των μητρώων του Δημοσίου κερδίζουμε χρόνο, χρήμα, ενέργεια. Κερδίζουμε ζωή.
Επιπλέον, ο ψηφιακός μετασχηματισμός ενισχύει τη διαφάνεια, εξασφαλίζει ότι όλοι είμαστε ίσοι απέναντι στο κράτος. Το είδαμε ξεκάθαρα στην περίπτωση του εμβολίου: όλοι εμβολιάστηκαν στην ώρα τους, σύμφωνα με την προτεραιοποίηση των ειδικών. Εν τέλει, λοιπόν, η πραγματικότητα είναι ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός ενδυναμώνει όλους τους πολίτες και ταυτόχρονα ενισχύει την εμπιστοσύνη τους προς το κράτος.